Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Odpowiedzialnośćzaszkodywyrządzoneniezgodnymzprawem...
czywistąstratęiutraconekorzyści,zktórymtouszczerbkiemustawa
wiążeodpowiedzialnośćodszkodowawczą21.
Zewzględunarodzajchronionych(naruszanych)dóbrrozróżnia
sięszkodęnamieniuiszkodęnaosobie.Szkodanamieniuobejmuje
wszelkieuszczerbkipowstałewmajątkuposzkodowanegobezzwiązku
zjegoosobą.Natomiastszkodanaosobieobejmujeprawnierelewantne
uszczerbkizarównoniemajątkowe,jakimajątkowe(np.utratazarobku,
kosztyleczenia)22.
Szkodamajątkowaprzybierapostaćstraty(damnumemergens)
alboutraconychkorzyści(lucrumcessans).Stratapoleganarzeczywi-
stymzmniejszeniusięmajątkuposzkodowanego,aczasaminawetna
utracieekspektatywy23.Ekspektatywyspełniająceokreślonewymagania
podlegająochronieprawa.TrybunałKonstytucyjnywuzasadnieniu
wyrokuzdnia24października2000r.,SK7l0024,wyraziłpogląd,że
ochronadotyczyekspektatywmaksymalnieukształtowanych,tj.takich,
którespełniajązasadniczowszystkieprzesłankiustawowenabyciapraw
podrządamidanejustawy,bezwzględunastosunekdonichpóźniejszej
ustawy25.Niemapowodu,zdaniemTrybunału,bywyłączaćspodtej
ochronyprawowłasności,zwłaszczazewzględunajegokonstytucyjną
rangę(art.21Konstytucji).Pozwalatoodnieśćdoekspektatywpodobny
reżimochrony,jakiprzysługujeprawomnabytym.SądNajwyższy
wuchwalezdnia8listopada2002r.,IIICZP73l02,zauszczerbek
majątkowyobjętypojęciemszkodyuznałutratęuprawnieniadożądania
zwrotuwywłaszczonejnieruchomości,conastąpiłowzwiązkuze
stwierdzeniemnieodwracalnychskutkówwydanejdecyzji26.Takicha-
21T.Dybowski(w:)SystemPrawaCywilnego,Ossolineum1981,t.3,cz.1,s.214.
22Z.Radwański,A.Olejniczak,Zobowiązania-częśćogólna...,s.92.
23Z.Banaszczyk(w:)K.Pietrzykowski(red.),Kodekscywilny...,t.1,s.996.
24OTK2000,nr7,poz.256.
25WyrokTKzdnia22czerwca1999r.,K5l99,OTK1999,nr5,poz.100;zob.też
wyrokzdnia23listopada1998r.,SK7l98,OTK1998,nr7,poz.114;wyrokzdnia
28kwietnia1999r.,K3l99,OTK1999,nr4,poz.73.
26Tezauchwały,mimożezostałasformułowananatleuchylonegoart.160k.p.a.,
pozostajeaktualna:nSzkodąwrozumieniuprzepisuart.160§1k.p.a.możebyćutrata
uprawnieniadożądaniazwrotuwywłaszczonejnieruchomościnaskutekdecyzjiwoje-
wody,októrejmowawart.2ust.3ustawyzdnia29września1990r.ozmianieustawy
ogospodarcegruntamiiwywłaszczaniunieruchomości(Dz.U.Nr79,poz.464
zpóźn.zm.),jeżelidecyzjatawywołałanieodwracalneskutkiprawne”.Uchwałazostała
podjętawwynikupytaniaSąduApelacyjnegowPoznaniu,zawartegowpostanowieniu
zdnia21sierpnia2002r.:nCzyroszczenieozwrotwywłaszczonejnieruchomościma
31