Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Razemczyosobno?Przewodnikpolekturach
pt.Wdrodze.PodobniejakwNarodachinarodowościachinteresuje
mnieto,co–drukowanewpostaciartykułówprasowych,broszur
czyksiążek–mogłowywieraćbezpośrednilubpośredniwpływ
naodbiorcówikształtowaćichopinienadanytemat.Ciekawi
mnie,jakwówczaswnaszympiśmiennictwiedefiniowanopojęcie
nnaródpolski”orazjakpolskieelityreagowałynaruchynarodowe
wśródRusinów(Ukraińców),LitwinówiBiałorusinów.Siłąrze-
czypojawisięteżtukwestiażydowska,alejedyniespo-
radycznie(jakouzupełnieniezasadniczegotokurozmyślań).Być
możeniniejszaopowieśćbędzienietylkoprzyczynkiemhisto-
ryczno-archiwalnym,alerównieżtekstemwjakimśstopniuod-
noszącymsiędodzisiejszejsytuacjinarodowościowejwEuropie,
atakżedoobiegowychpoglądówPolakówoKresachioroliPolski
najejdawnychwschodnichrubieżach.Byłbymrad,gdybyten
przewodnikpolekturach,
inkrustowanyodpowiednio
dobranymiprzezemniewypisamizwieluźródeł,przydałsięko-
muśdoszerszychbadańnatemattegointrygującegoipełnego
wewnętrznegodramatyzmuzagadnienia.
Wędrujętropemwieluhistoryków,cozaznaczamwprzypi-
sach,alestaramsięprzedewszystkimdocieraćdopierwodruków
omawianychprzeznichtekstów:itych,któreanalizowali,itych,
któretylkonamarginesachswychpracwspomnieli.Toczęsto
skutkuje–choćbyprzezsamoposzerzeniecytatu–wyjściempoza
ramyopracowaniazakreślaneprzezdanegobadacza.
Piśmiennictwonainteresującymnietematjestwręcztakbo-
gate,żezewzbierającegozbiegiemlatstrumieniaartykułówpra-
sowychinotatek,awreszcieiksiążek,zmuszonybyłemwybrać
tylkoichczęść.Przyczymwięcejmiejscapoświęcamtekstom
małoznanym,np.artykułomzczasopismczybroszurom,aniżeli
pozycjomksiążkowymdobrzeosadzonymwliteraturzeprzed-
miotuistosunkowołatwodostępnymdlaosóbzainteresowanych
polskimireakcjaminanarodotwórczeipaństwowotwórczeruchy
nawschodnichkrańcachdawnejRzeczypospolitej.Dziękitemu
Czytelnikmamożliwośćdyskutowaniazdziesiątkamiautorów,
którychtekstynigdyniebyłytakobficiecytowane,orazztymi,
którzydopieroterazzostalidopuszczenidogłosu.Nigdydotychczas
