Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UniaEuropejskawobecwyzwańcywilizacyjno-gospodarczychświata
Międzynarodoweporównaniastatystycznesąpełnewątpliwościzwiązanych
zróżnymistandardamipozyskiwaniadanych,ichdostępnościąirzetelnością.Wprzy-
padkupróbmierzeniapoziomurozwojuekonomiścikrytykująprzydatnośćPKB/DN
wporównawczychbadaniachdobrobytuczyrozwojugospodarczegonietylkoze
względówczystotechnicznych.Najważniejszewadytegomiernikawynikająznastę-
pującychprzesłanek[Meier1976,s.78]:
•koniecznośćagregacjinawysokimszczebluistosowanieróżnychmetodobli-
czaniapowodują,żeistotnywpływnawielkośćmiernikamająsposóbirzetel-
nośćprowadzeniarachunków;wefekciestatystykipublikowaneprzezróżne
instytucje—krajoweczymiędzynarodowe—mogąsięznacznieróżnić;po-
szukiwanieprzyczyntychrozbieżnościwymagaczęstoszczegółowegostudio-
waniatechnicznychaneksów;
•doPKBjestwliczanaprodukcjadóbriusług,bezwzględunaichznaczeniedla
poziomużyciaspołeczeństwa(przemysłzbrojeniowy);
•wrachunkuPKBnieuwzględniasiędegradacjiśrodowiska,któramaznacze-
niezarównodlakomfortużyciaspołeczeństwa,jakipotencjałuprodukcyjnego
wprzyszłości;
•wkażdejgospodarceczęśćprodukcjidóbriusługnieznajdujesięwoficjal-
nymobrocieiniejestrejestrowana(produkcjanawłasnepotrzeby,szarastre-
fa),cowpływanadokładnośćobliczeń;
•średniamatematycznastosowanadoobliczaniaPKBpercapitanieuwzględ-
nianierównościwpodzialedochodów;
•koniecznośćstosowaniawporównaniachmiędzynarodowychwspólnejwaluty
(zwykledolaryamerykańskie)zmuszadoprzeliczeńzuwzględnieniemkursu
walutowegolubparytetusiłynabywczej(PurchasingPowerParity—PPP);
kursywalutowemogąnieodzwierciedlaćrealnychrelacjicenkrajowychiza-
granicznych,aPPPopierasięnaszacunkachidlategowynikjesttylkoprzybli-
żeniemoróżnejdokładności;
•produkcjaczydochódnarodowysątylkonarzędziamisłużącymidozaspoko-
jeniapotrzebspołeczeństwa,którejestuznawanezaostatecznyceldziałalności
gospodarczejczłowieka.
Nazagrożenianiedoskonałościpomiaruwskazujewielunaukowcówipraktyków.
Znajdujetoteżodzwierciedleniewlicznychpublikacjach,wskazującychnaograni-
czeniarynku,nietransparentnośćizafałszowaniemiarrynkowych,częstoabstrahu-
jącychodrachunkówspołecznychkosztówiefektówzewnętrznych(externalities)9
zuwzględnieniemdługotrwałejperspektywy.Rodzajcywilizacji,jakibudujemy,za-
leżyodsposobu,wjakiksięgujemy,atodlatego,żezmieniawartości,jakieprzypisu-
jemyrzeczom[Stiglitz,Sen,Fitoussi2013,s.IX,XXI].
14
