Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP/41
Wbadaniachskonstruowanychwedługpowyższegoschematuretorycznegoaktyw-
nościfundacyjnejGryglewskipodkreślaistotnąrolęnkontekstu”,wjakimzostała
onazainicjowanalUważaon,żeważnymelementemnrekonstruowania”tegokon-
tekstuinformacjedotycząceosobysamegofundatoraorazsytuacji,wktórejsięon
znajdował,podejmującdecyzjeorealizacjikonkretnegoobiektuarchitektonicznegol
Kolejnymelementemjestlokalizacjafundacjibudowlanejwróżnychperspek-
tywach,lokalnejiszerszej116-państwowej,europejskiejczynawetświatowejl
Nawszystkichtrzechpoziomachpowstawaniadzieła,odkonceptupoprzeztworze-
niedogotowejrealizacji,postaćfundatorajestwidocznaidecydującalTakische-
matbadawczywydajesięatrakcyjny,bonieignorujenretorycznego”-wyrażanego
poprzezipodwpływemsłów-sposobukształtowaniaipodejmowaniadecyzjiprzez
ludzi(wtymfundatorów)lJestinteresującyzewzględunakompleksowośćujęcia
problematyki,przyodpowiednioprzeprowadzonejanaliziedajemożliwościbardzo
szerokichstudiównietylkowaspekcieartystycznym,alerównieżhistorycznym,
społecznymikulturowymlPrzyobecnymstaniebadańnadarchitekturąkolonialną
AmerykiPołudniowejtrudnejestpełnescharakteryzowanienkontekstu”fundacyj-
negolZdecydowaniezauważalnyjestbrakopracowańistudiówdotyczącychsfery
działalnościfundacyjnejlAnalizaarchitekturyzwykleograniczonajestdopodania
podstawowychdanychfaktograficznych(wtymczasaminazwiskafundatoraczy
architekta)orazklasycznegoopisuformy,ewentualnychjejźródełizależności117l
Jednakwprzypadkubadańnadarchitekturąjezuitówmożnazamiastfundatora
wyodrębnićużytkownikówpowstającychzałożeńsakralnych,czylizakonjezu-
itówiwpisanewjegodziałalnośćcele,któredecydowałyoformiearchitektonicznej
powstającychświątyńlNawetzpominięciemkonkretnychpostacifundatorówinte-
resującawydajesięanalizaars,czyliogólnejkoncepcji,funkcjiimateriałudzieła,jak
równieżstylistycznejkonwencjiorazposzukiwaniekonkretnychlubbardziejogólnych
dzieł-pierwowzorówwkręgukulturowymzakonulJakoartifex(nnadawcazespołu
informacyjnego”)możebyćzatemznówpotraktowanyzakonjezuitów,czylibędąca
głównymnośnikiemformiznaczeńinstytucjazjejpolitykąbudowlanąiartystycznąl
Wtympunkcieniemożnajednakpominąćpostacisamycharchitektów(jeślitylko
znani)jakoosóbdysponującychodpowiedniąwiedząorazumiejętnościamiiprzeka-
zującychpewneideeczytendencjearchitektonicznelTrzebapamiętać,żearchitektami
bardzoczęstobylisamizakonnicy118lNajważniejszejednakwanaliziepozostanieopus,
czylidziełokońcoweijegopercepcjaorazrecepcjaformiideiwkolejnychepokachl
116GrYGLEWSkI2012:43l
117Cowniczymnieumniejszafundamentalnegoibardzoprzydatnegodlahistoriisztukiikultury
charakterutegorodzajudziełlMożnaprzywołaćtuwspomnianejużopracowania:ALCALA2002a
czyVArGASUGArTE1963l
118NaprzykładwCuscow1585rlspołecznośćjezuickaskładałasięzdziewięciuojcówidziesięciu
braci,zczegojedenzojcówiczterechbraciudzielałosięprzywznoszeniubudynkówdlazakonul
Wymienienizzawodu:dwóchcieśli,murarz,malarzikowallWieluzakonników,nawetjeśli
nieposiadałowykształceniawzakresiekonkretnegorzemiosła,mogłoszybkoosiągnąćwystar-
czającodużowdziedziniebudownictwalZwykleliczyłosiępraktycznedoświadczenieiniemal