Reinterpretacje

Ewa Kubiak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7969-937-7

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

463

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kubiak, Ewa. Reinterpretacje. Red. . Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015, 463 s. ISBN 978-83-7969-937-7

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kubiak, E.

T1 Reinterpretacje

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

PP Łódź

YR 2015

SN 978-83-7969-937-7

Bibliografia BibTex:

@Book{ 151717, author = "Kubiak, Ewa", editor = "", title = "Reinterpretacje", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego", year = "2015", address = "Łódź", isbn = "978-83-7969-937-7" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kubiak, Ewa

ED -

TI - Reinterpretacje

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

CY - Łódź

PY - 2015

SN - 978-83-7969-937-7

ER -

Netografia (standard APA):

Kubiak, Ewa. Reinterpretacje [baza danych online] Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015 [dostęp: 22 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/reinterpretacje-ewa-kubiak-151717.

Ameryka Łacińska, architektura kolonialna, architektura jezuitów, Towarzystwo Jezusowe, architektura misyjna

Prezentowane studium przybliża architekturę jezuitów w Ameryce Południowej w okresie kolonialnym. Czytelnik może zapoznać się zarówno ze skomplikowaną sytuacją kulturową, na której tle powstawały prezentowane obiekty, jak i z zaskakującym bogactwe...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7969-937-7

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

463

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Od Autorki12
Mapy16
WSTĘP20
1. Cel pracy22
2. Ramy chronologiczne i terytorialne25
3. Stan badań26
3.1. Architektura kolonialna w Ameryce Południowej26
3.2. Architektura jezuitów w Ameryce Południowej28
3.3. Sztuka kolonialna - badania polskie i rosyjskie32
4. Metody badań36
4.1. Badania terenowe36
4.2. Charakterystyka źródeł rękopiśmiennych i drukowanych37
4.3. Charakterystyka materiału ikonograficznego40
5. Metodologia badań41
5.1. Percepcja dzieła architektury43
5.1.1. Percepcja zmysłowo-estetyczna44
5.1.2. Percepcja semiotyczna45
5.1.3. Cztery typy obrazowości w percepcji dzieła architektonicznego47
5.1.4. Percepcja jako indywidualna iluzja52
5.2. Estetyka recepcji i recepcja dzieł architektonicznych55
5.3. Interpretacje dzieła architektury56
6. Struktura pracy59
7. Nazwy geograficzne, nazwy własne, wyrazy obcego pochodzenia i inne kwestie językowe60
Ilustracje62
ROZDZIAŁ I. KRÓTKIE WPROWADZENIE HISTORYCZNE, KULTUROWE I ARTYSTYCZNE68
1. Ramy kulturowe i związany z nimi aparat pojęciowy70
1.1. Nowy Świat71
1.2. Indie Zachodnie72
1.3. Ameryka Łacińska72
1.4. Kolonia i kolonializm74
1.5. Kultura i cywilizacja76
2. „Terminologiczne grzęzawisko”, czyli aparat pojęciowy z zakresu historii sztuki charakterystyczny dla sztuki prezentowanego obszaru w XVI-XVIII wieku78
3. Historia kolonii w Ameryce Południowej i podstawy ich funkcjonowania82
3.1. Ameryka hiszpańskojęzyczna - Wicekrólestwo Peru, Nowa Granada, La Plata82
3.1.1. Historia, podział terytorialny i podstawy ekonomiczne funkcjonowania kolonii82
3.1.2. Stosunki etniczne i społeczne86
3.1.3. Kościół i ewangelizacja87
3.1.4. Sztuka89
3.2. Brazylia91
3.2.1. Historia, podział terytorialny i ekonomiczne podstawy funkcjonowania kolonii91
3.2.2. Stosunki etniczne i społeczne93
3.2.3. Kościół i ewangelizacja94
3.2.4. Sztuka95
4. Historia zakonu jezuitów96
4.1. Powstanie zakonu jezuitów96
4.2. Historia jezuitów w Ameryce Południowej97
4.2.1. Obszar hiszpańskojęzyczny97
4.2.2. Brazylia97
4.2.3. Wygnanie jezuitów98
5. Architektura jezuicka - zagadnienia ogólne i teoretyczne99
5.1. Charakterystyka architektury jezuickiej - rodzaje świątyń ze względu na funkcje99
5.2. Styl jezuicki100
5.2.1. Styl jezuicki jako bogactwo form i dekoracji101
5.2.2. Styl jezuicki jako skromność i umiar103
5.2.3. Styl jezuicki a kościoły Il Gesù i Sant’Ignazio w Rzymie104
5.2.4. Na sposób jezuicki, czyli modo nostro i akomodacja w architekturze106
Ilustracje110
ROZDZIAŁ II. ARCHITEKTURA MISYJNA - MIĘDZY GLOBALNOŚCIĄ A LOKALNOŚCIĄ114
1. Misyjny charakter Towarzystwa Jezusowego116
2. Jezuici i strategia urbanistyczna119
2.1. Miasta „idealne” Ameryki Południowej120
2.1.1. Lima121
2.1.2. Trujillo125
2.1.3. Cusco126
2.2. Urbanistyka i budownictwo zakonu jezuitów130
2.3. Metropolie, miasta i miasteczka131
2.4. Redukcje i misje134
2.4.1. Dzielnice indiańskie i redukcje - miasta i prowincja141
2.4.2. Misje wśród Indian Guarani, Chiquitos i Mojos148
2.4.3. Brazylijskie aldeamento151
3. Typ kościoła misyjnego153
3.1. Interpretacja „międzynarodowa” architektury misyjnej153
3.1.1. Plan i struktura kościoła misyjnego153
3.1.2. Materiał konstrukcyjny155
3.2. Lokalne odmiany architektury misyjnej, jej znaczenie dawniej i dziś159
3.2.1. Kolumbia i peruwiańskie Altiplano159
3.2.2. Misje wśród Indian Guarani, Chiquitos i Mojos162
3.2.3. Chiloé165
3.2.4. Kościoły brazylijskie - pomiędzy architekturą centrum i prowincji170
Ilustracje176
ROZDZIAŁ III. ARCHITEKTURA REGIONALNA - KOŚCIOŁY JEZUICKIE204
1. Metropolia i prowincja206
2. Lokalne nurty i miejscowe tradycje architektoniczne208
2.1. Świątynia jezuitów i architektura regionu kuzkeńskiego208
2.1.1. Fasada kościoła jezuitów w Cusco i jej wpływ na architekturę miasta oraz regionu211
2.1.2. Plan kościoła, system konstrukcyjny i układ przestrzenny216
2.1.3. Motywy dekoracyjno-ornamentalne218
2.1.4. Cusqueñismo i architektura kolonialna miasta218
2.2. Dekoracja mestizo i mudéjar221
2.2.1. Dekoracja mestizo w regionie arequipeńskim222
2.2.2. Dekoracja mestizo w Collao224
2.2.3. Sucre i Potosi - dekoracja w typie mudéjar228
2.3. Kościoły jezuickie w Cordobie, Asunción i Santa Fe232
2.4. Kościoły peruwiańskiego wybrzeża234
Ilustracje240
ROZDZIAŁ IV. MODEL KOŚCIOŁA IL GESÙ I ARCHITEKTURA KOLONIALNA AMERYKI POŁUDNIOWEJ – KONFRONTACJE262
Wprowadzenie264
1. Modele w badaniach humanistycznych i w architekturze265
1.1. Model architektoniczny267
1.2. Model architektoniczny a model mentalny w badaniach form architektonicznych i ich percepcji268
2. Model kościoła Il Gesù jako model badawczy273
2.1. Plan i układ przestrzenny - model273
2.2. Kompozycja fasady - model274
2.3. Kaplice i nawy boczne - terminologia, forma, funkcja276
3. Kościół Il Gesù i architektura Ameryki Południowej - relacje281
3.1. Buenos Aires282
3.2. Quito284
3.3. San Pablo w Limie i San Ignacio w Bogocie286
3.4. San Francisco w Limie289
4. Kościół Il Gesù i badania nad architekturą Ameryki Południowej - interpretacje290
4.1. Kościół Il Gesù w historii architektury nowożytnej Europy290
4.2. Południowoamerykańskie fasady kościołów w typie Il Gesù293
4.2.1. Fasada La Compańia w Quito293
4.2.2. Fasada kościoła w Salvadorze da Bahia296
4.2.3. Fasada kościoła Sao Miguel303
4.2.4. Fasady kościołów niejezuickich305
4.3. Układ przestrzenny Il Gesù w kontekście badań architektury południowoamerykańskiej308
4.3.1. Układ przestrzenny kościołów w Popayan, Cartagenie, Buenos Aires309
4.3.2. Struktura przestrzenna kościołów jezuickich w Brazylii i model Il Gesù311
4.3.3. Układ przestrzenny Il Gesù a świątynie niejezuickie312
Ilustracje314
Podsumowanie340
Ilustracje352
Spis map i ilustracji368
Skróty380
Bibliografia382
Summary434
Indeks osób442
Indeks topograficzno-rzeczowy450
Od redakcji462

WSTĘP/43

azatempozbawionajestznaczeńlPodobnypoglądprezentowałjeszczeRoman

Ingarden123,któryuważał,żewodbiorzearchitekturynajważniejszejestnbezpo-

średnieujęcietego,codanewpercepcjispostrzeżeniowej”124lAutorpiszedalej,że:

[lll]wystarczy,żebybudowlabyławpełniwidzianaiwswejstrukturzeidoborzewłasnościpo

prostuzrozumiana,żebyujawniłasięnamnkatedra”czynzamek”

,czynpałac”jakodziełoarchi-

tektonicznelKtozaśoddasięwprzeżyciuestetycznymjegokontemplacji,dotrzenatejdrodzedo

odpowiedniegoprzedmiotuestetycznego125l

ZdaniemIngardenanależyzatempozbawićobiektarchitektonicznynaszejwie-

dzynatematjegofunkcji,apozostaćprzypercepcjisamegodziełajakotakiegol

JakpiszeWładysławTatarkiewicz,dopołowyXIXwlnajważniejszympojęciem

estetycznymwwiększościsystemówﬁlozoﬁcznychbyłakategoriapiękna126l

Oczywiścienależyzgodzićsięzprezentowanympoglądem,żenapoziomie

estetycznegodoznania,momentunzachwytu”,percepcjapozbawionajestzna-

czeń127lEstetycznakontemplacja,wtymarchitektury,niesłużyprzetwarzaniu

informacji,jakichnośnikiemmiałabyćjakaśbudowlanaprzykładwzamie-

rzeniutwórców,alejestdoznaniem-przyjemnościązmysłową128lWprzypadku

opisówkolonialnychświątyńAmerykiPołudniowejokreślenieprzymiotnikowe

npiękny”(bello)czyrzeczownikowaformanpiękno”(belleza)129pojawiająsię

dośćczęsto,nietylkozresztąwstosunkudobudowlijezuickichlJakonpiękna”

zostałaopisanaw1757rlprzezJuanaDomingaColetiegoitakżeznaczniepóźniej,

w1852rl,przezHenriegoComynetafasadakościołaSanFranciscowQuito130,

podobnieświątyniajezuitówwGuayaquilw1766rlprzezBernardaRecio131czy

123LENArTOWICZ1992:98l

124INGArdEN1966:10;podobniezresztąjakwmuzyce,któratakżeuznanazostałaprzezRlIngardena

zasztukęnieprzedstawiającą,awpercepcjiwydajesiębyćnajbardziejporównywalnazarchitekturąl

Rasmussenuważanatomiast,żeanalogiepomiędzymuzykąiarchitekturąsączęstopowierzchowne

inadużywane;RASmuSSEN1999[1959]l

125INGArdEN1966:130-131l

126DopieroodpołowyXIXwlpunktciężkościprzesuwasięnapojęcienprzeżyciaestetycznego”

TATArkIEWICZ1988[1975]:377l

127Dotyczytozarównoarchitekturydawnej,jakiwspółczesnej;ciekawymirefleksjami,odnoszącymi

sięgłówniedozmysłówipłynącegostądzadowolenia/satysfakcjilubrozczarowania,sąwypowiedzi

architektównatematprojektowaniaiarchitektury,nplZumThOr2010[2006]l

128Natematzmysłowejpercepcjiarchitekturypatrz:WINSkOWSkI2000:67-77;autorwspomina

obadaniachMariiGołaszewskiejiKrystynyWilkoszewskiej,GOŁASZEWSkA1997;WILkOSZEWSkA

1998:235-251;swojąanalizęPiotrWinskowskizaczynaodzmysłuwzroku;odwołującsiędo

Witruwiusza(inzłudzeniaoptycznego”-patrztakże:SALWA2010),aleteżdoUmbertaEco,aza

nimdoEdwardaHallaijegokoncepcjiproksemiki,WITruWIuSZ2004[20-10plnlel];ECO1972

[1968];HALL2005[1966];dalejprzechodzidoefektówakustycznychizapachowychl

129ElSOurIOu1998[1990]:187-189l

130nLa[Iglesia]deSanFranciscoesbellaporlafachada”/n[Kościół]SanFranciscojestpięknyzasprawą

fasady”COLETI1963[1757]:172;nunebellefaçade”/npięknafasada”

,COmYNET1974[1852]:21l

131nUnabuenaIglesiamuybella”/nDobrykościółbardzopiękny”

,RECIO1947[1766]:278l

Brak wyników

Reinterpretacje

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra