Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nauczających,tożyciereligijne,wieczniemłode,wciąż
jednakowewistocie,alenowewobjawach.
Cowięcej,nietylkoogólnyrozkwitnabożeństwjest
niezawodniewynikiemdziałaniaDuchaŚwiętego,aleteż
niektóreztychobrzędówwyraźnieprzedstawiają
niepodważalneznamionanadzwyczajnejinterwencjiiwoli
Bożej.Jakiesąteznamiona?Otóżnadprzyrodzonamisja
chrystianizmuprzejawiasięwdwójnasób:rozszerzeniem
sięwświeciezapomocąnajbardziejnieudolnychśrodków
–wludzkimrozumieniu,atakżeskutkamiwświecie,
którewykraczająponadludzkiemożliwości.Takteż
wpewnejmierzesposóbpowstanianiektórych
nabożeństw,więcejjeszcze–wpływ,jakiwywarły
wświeciekatolickim,świadczyoichnadludzkim
pochodzeniu.Ludzkiedzieławymagajązawsze
odpowiednichśrodkówipodstaw,ludzkiepomysły,
zwłaszczawsferzemoralnej,niesąnazbytważkie.Kiedy
więcjakieśnabożeństwozaistniałowświecie,alenie
zinicjatywywielkiegomęża,znaukiAugustyna,
zwielkichczynówBernarda,niepodwpływemwielkiego
wypadku,którymógłgłębokowstrząsnąć
społeczeństwem,iwtensposóbprzyczynićsię
dowzrostupobożności,alepojawiłosięjakziarnko
gorczyczne,ubogiejinieśmiałejzakonnicy.Kiedy
ztakiegopoczątku,bezpomocy,mimooporumożnych
iuczonych,rozszerzyłosięnacałyKościół,kiedy
nabożeństwotoutwierdziłowiarę,podniosłoobyczaje,
rozgrzałosercamiłościąBożą,wówczasnajpewniej
możemypowiedzieć:OtopalecBoży(
DigitusDeiest
hic
).Najwybitniejszącechąnabożeństwa,pochodzącego
odBoga,jestto,żezwalczawłaśnietęherezję,która
szerzysięwdanymczasie.Herezjajestprzebiegła.Gdy
wydajewalkęjakiemuśnabożeństwu–tonajlepszyznak,
żejestwnimcośwyższego,cośBożego,coopierasięsile
duchakłamstwaidoprowadzagoprzeztodowściekłości.
TaknestorianizmwystępowałprzeciwkoczciBogarodzicy
izostałprzezNiąpokonany.Równieżjansenizm,usiłujący
wykluczyćzchrystianizmuduchamiłości,jednocześnie
nobilitujączimnepomysłykalwinizmu,zniesłychaną
