Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Zbójnicyiorlice
Wstoń,weźtomhetmańskomciupageiidźsamymwiyrchym,
asprawiydliwie!–
mówiłwtedyJózefKoszarek,jedenzestar-
szyznyzbójnickiej,wręczającpanuinsygniahetmańskie.
Tak!Iaczkolwiekpasowanianazbójnikówzaczęłysięjużw1975
roku,tohetmanniezostałwcześniejustanowiony.
Comożehetman?
Jestzwierzchnikiemwszystkichzbójników.Myślę,żematakże
uznaniewśródnaszejpodhalańskiejspołeczności.Gdybyłyne-
gocjacjezgóralamioposzerzeniuzakopianki,poproszonomnie
opomoc,abydoszłodozgodyiporozumienia,bytenważnytrakt
przestałbyćmękądlaturystówiniedogodnościądlamieszkańców.
Asystowałem–jakohetmanisenator–przyugodziemiędzymiesz-
kańcamiaGeneralnąDyrekcjąDrógKrajowychiAutostradwspra-
wiebudowymostu.
Jakhetmanjestubrany?
Wstrójgóralski,zelementamitypowymidladawnychzbójni-
ków,odwołującymisiędowęgierskichwzorówwojskowych–tak
przedstawianisąnastarychrycinach.Azatemparadneczakonagło-
wie,ozdobnaciupaga,opasek,czyliszerokipas,którymiałdawać
siłę,noizatkniętezapaspistolety.
Czakodostajeteżgóralwybranywkonkursiena„Harnasia
Roku”.
Wzórniejestzastrzeżony,alekonkurstenniewielemawspólne-
gozpasowaniemzbójników.Tamwybierasięmłodegogórala,który
jestnajsprytniejszyinajlepiejtańczy.Możekiedyśzostaniepasowa-
ny–jaksięzasłuży.
Czynieprzesadzacieztymgloryfikowaniemzbójników?To
wamzarzucająniektórzyznawcygóralszczyzny.
Niewynosimynapiedestałkonkretnychosób,codoktórych
sąnegatywnehistoryczneopinie.To,corobimy,jestkontynuacją
młodopolskiegozapatrzeniawludziwolnych,którychtrudnobyło
zamknąćwryzystereotypowegozachowaniaipoddaństwa.Ludzi,
którzynaswoimterenieoddychalipełnąpiersią.Wyrastaliponad
szarącodzienność.Niektórzyhistorycyuważają,żezbójnicybylido
pewnegostopniatakżeosobamiopatriotycznejprzeszłości.Wśród
nichpojawialisiędezerterzyipowstańcy.Niewątpliwiezbójnic-