Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
sięgająonedookresuczeskiegoodrodzenianarodowego(koniecXVIIIw.
–poł.XIXw.)idebatnadtożsamościąmiędzynarodowąCzech.Wza-
leżnościodstronnictwapolitycznegomiałybyćonenarodemnmałym”
ipragmatycznymlubnwielkim”imoralnieusposobionym27.Współcze-
śnieteantynomieznajdująodzwierciedleniewdwóchgłównychnurtach
czeskiejpolitykizagranicznejwobecChin:1)podkreślającymmoralną
powinnośćobronydemokracjiiprzeciwstawianiasiępaństwomautory-
tarnym,2)wskazującymnapotrzebępolitycznegopragmatyzmu,któ-
ry(rzekomo)przełożysięnakorzyścigospodarcze.Pierwszyznurtów
kształtowałsiępodwpływemfilozofiipolitycznejprezentowanejprzez
VáclavaHavla,jednegoztrzechinicjatorówopozycyjnejKarty77.Nurt
byłkontynuacjąirozwinięciempoglądówprzedwojennegoprezydenta
intelektualistyiojcazałożycielaniepodległejCzechosłowacjiT
omáżaMasa-
ryka(1850–1937).Podkreślałonszczególnąrolęmałychpaństwwpolityce
światowej,jakonośnikówwartościhumanistycznychietycznych,których
brakowałowielkimisilnymnarodom,wtymNiemcom28.
Drugiztożsamościowychfundamentówzawierałznacznieostrożniej-
szediagnozydotyczącemoralnychcnótCzechów.Sceptycyzmtenwyrażał
wprostsłynnydwudziestowiecznyfilozofJanPatočka(1907–1977),współ-
inicjatoropozycyjnejKarty77.Przywoływałkapitulanckąpostawęswojego
naroduiprezydentaEdvardaBeneżawobecNiemcóww1938roku,prze-
ciwstawiającjągotowymdozbrojnychpoświęceńPolakom.ChoćVáclav
HavelpozostawałpodwpływemintelektualnymPatočki,tobyłznacznie
bardziejprzekonanyozdolnościCzechówdopodejmowaniaheroicznych
wyzwań29.
Powyższadychotomiajestowielewyraźniejszawczeskiejpolityce
zagranicznejniżwewnętrznej,ajejtonpoupadkukomunizmunadawało
przedewszystkimdwóchpolityków-intelektualistów:pierwszyprezydent
VáclavHavelipierwszypremierVáclavKlaus,któryposwoimimienniku
objąłprezydenturęwCzechachw2003rokuisprawowałfunkcjęgło-
wypaństwaprzezdwiekadencje–ażdo2013roku.Wprzeciwieństwie
doHavlaKlausbyłznacznieostrożniejszywprzypisywaniuCzechom
szczególnychcechipowinnościmoralnychwpolitycezagranicznej,będąc
15
27MartinŠebeňa,RichardQ.Turcsányi,DividedNationalIdentityandCOVID-19:
HowChinaHasBecomeaSymbolofMajorPoliticalCleavageintheCzechRepublic,
nChinaReview”2021,21(2),s.38–40.
28Tamże,s.39–40.
29Tamże,s.41.
