Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wprowadzenie
rzecznikiemnniezwykłejzwykłości”,comiałoprzekładaćsięnadaleko
posuniętypragmatyzmczywręcztransakcyjnośćwpolityce30.
Wpodobnysposóbpodziaływczeskiejpolitycezagranicznejzarysował
ekspertFilipŠebok.Wskazał,żewoptyceprezydentaHavlaipolityków
wpisującychsięwjegospuściznęstosunkizChinamisąpostrzeganeprzez
pryzmatantykomunizmuizimnowojennychdoświadczeńCzechosłowa-
cji.Itowłaśniedlategojednymzgłównychobszarówdziałaniaczeskiej
dyplomacjiprzezwielelatbyłaobronaprawczłowiekaidemokracjire-
alizowananagrunciewspieraniaTajwanuiTybetu,podczasgdyrelacje
czesko-chińskiebyływpermanentnymkryzysie31.Ztąperspektywąściera
siędruginurtmyśleniaidziałaniawczeskiejpolitycewobecChinrepre-
zentowanyprzeznpragmatykówgospodarczych”.Zwolennicytegopodejścia
uważali,żepodporządkowanierelacjizChinamitożsamościowymramom
nakreślonymprzezHavlaograniczamożliwośćrealizacjiinteresówgospo-
darczych.Ichoć,jakwskazałŠebok,ntegorodzajudychotomianiewątpliwie
prowadzidoznacznegouproszczenia,jednakelementyobutychperspektyw
zawszebyłyobecnewczeskiejpolityce.Nawetjeżeliwdanymmomencieje-
denprzeważał,todrugiwciążbyłobecnyiwpływałnakształttejpolityki”32.
ZbadanieprzypadkuCzech,które,takjakpozostałepaństwa16+1są
częściąrelacyjnejsiatkizbudowanejprzezChinywokółInicjatywyPasaiSzla-
ku,manacelustwierdzenienaileChinyjakoaktorrelacyjnysąwstanie
skuteczniezmienić(zmanipulować)politykęzagranicznąpaństwazinnego
kręgukulturowego.Czechysąwtymkontekścieistotne,ponieważdopo-
czątkudrugiejdekadyXXIwiekuprowadziływobecChinpolitykęopartąna
wartościachdemokratycznych,otwarciekwestionującichżywotneinteresy.
Założyłem,żerelacyjnośćmożepomócwwyjaśnieniudecyzjiczeskich
elitrządzącychoobronielubignorowaniużywotnychinteresówChin,któ-
rychwybraneelementysłużąjakogłównezmienne,wskazującenawyko-
nywaniebądźniezobowiązańrelacyjnychCzechwobecChin.Zaliczyłem
donichkwestiezwiązanezsuwerennościąiintegralnościąterytorialną
(TybetiTajwan),stabilnościąirozwojemgospodarczym(Huawei)oraz
legitymizacjąibezpieczeństwemreżimuKPCh(dyplomacjapandemiczna).
30Tamże,s.42.
31FilipŠebok,Koniecromansuchińsko-czeskiegoikierunkirozwojustosunkówChin
zkrajamiEuropyŚrodkowejiWschodniej,OśrodekMyśliPolitycznej,brakdaty,
https://usa-ue.pl/teksty-i-komentarze/teksty/koniec-romansu-chinsko-czeskiego-i-
kierunki-rozwoju-stosunkow-chin-z-krajami-europy-srodkowej-i-wschodniej/#_ftn3
(dostęp:20.03.2021).
32Tamże.
