Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
•procesyglobalizacji
zreformowanieprawaupadłościowego(wceluniedopuszczeniadowykorzystywa-
niapomocyMFWdospłatywierzycieli);mniejszepoleganienadofinansowaniu
wprzypadkuproblemówzespłatąwierzycielizagranicznych;usprawnieniezarzą-
dzaniaryzykiemzmiennościkursówwalutowych,systemuzabezpieczeńspołecz-
nychorazsystemureagowanianakryzysyfinansowe.Stiglitzwydajesiępodzielać
racjezgłaszaneprzezRalfaDahrendorfaiinnychodnośniedouwzględnianiaracji
dobrawspólnego.Twierdząoni,żeglobalizacjaniemusiniszczyćśrodowiska,gene-
rowaćnowychnierównościczyteżsłużyćinteresomkorporacjikosztemdobrobytu
zwykłychobywateli.Cowięcej,pokładająoninadziejęwuświadomionymspołe-
czeństwieobywatelskim,które–jaksięwydaje–jestwstaniewielezdziałaćwcelu
ograniczenianadużyćzestronygrupinteresówkorporacyjnychifinansowych.
JerzyW
.Gałkowskisądzi,żeglobalizacjęmożnapotraktowaćjakosposób
„korzystaniazosiągnięćwspółczesnejcywilizacji.Jakonarzędziemożeipowin-
nasłużyćczłowiekowi,aniepodporządkowaćgosobie,boczłowiekjestcelem
inajwyższąwartością.Ponieważjednakstanowipokusęzła,toicywilizacja,iglo-
balizacja,będącajejrezultatem,niemogąwymknąćsięspodkontrolisumienia,
aichwartościwinnybyćpodporządkowanewartościommoralnym”81.Iwdalszej
częściswoichprzemyśleń,przenoszączasadępomocniczości(subsydiarności)ze
stosunkówwewnętrznychnaforummiędzynarodowe,stwierdza,żenienależy
przeciwdziałaćtemurozwojowi,gdyżingerujeonwkulturęczytradycjęokre-
ślonejwspólnoty.Cowięcej,jakooczywistyprzyjmujefakt,iżteprzemianymają
wpływnakulturę,która„jestczymśżywym,anieeksponatemmuzealnymiulega
ciągłymspontanicznymzmianom”82.Zagrożeniedlakulturyzestronyglobalizacji
Gałkowskipostrzegawjejujednolicaniu,acozatymidzie–wujednolicaniuczło-
wieka.Dlategotakważnajestedukacja(odwoływaniesiędotakzwanejkultury
wysokiej),podkreślanieznaczeniapluralizmukulturowego,zachowaniemiejsco-
wychtradycjiiobyczajów.
ZkoleiFrancisFukuyamauważa,żetradycyjnekulturynietylesązagrożone
przezprocesyglobalizacyjne,ileprzezrewolucjęinformatyczną,bowiem„nie-
możliwyjestniezależnyrozwójczychoćbyistnieniepartykularnejkultury,gdyan-
tenasatelitarnalubdostępdoInternetustająsięsprawąbanalną.Stądrozpaczliwe
reakcjekraintakichjakSzkocjaczyQuebec,którezawszelkącenęusiłująbronić
swojejtradycyjnejkultury”83.WedługEugeniuszaKośmickiego,współczesnyglo-
balizmposiadawdużymstopniuwymiarkonkurencyjnyi–cowięcej–destruk-
cyjny.Dlatego–jegozdaniem–podstawoweznaczeniemaideauniwersalizmu,
rozumianajakoposzukiwanieokreślonychstandardówwskaliglobalnej,nie-
81
J.W
.Gałkowski,Zasadapomocniczości–międzyglobalizmemaregionalizmem,[w:]Globaliza-
cjaimy...,s.31–32.
82
Ibidem,s.33.Zobacztakże:Ch.Handy,Głódducha.Pozakapitalizm.Poszukiwaniesensuwno-
woczesnymświecie,przekł.J.Pieńkiewicz,WydawnictwoDolnośląskie,Wrocław1999.
83
B.Wildstein,Profilewieku,Politeja,Warszawa2000,s.19.
