Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Medialnaatrakcyjnośćreligii
17
GraceDavieprzekonuje,żenamapieświatowejdesekulary-
zacjiEuropajestwyjątkiem11(który–jejzdaniem–potwierdza
regułęoprocesiedesekularyzacji),niemniejjednakinniuczeni
podkreślają,żenacałyStaryKontynentniemożnapatrzećprzez
pryzmatjejzachodniejczęści.AndrewGreeleyzauważa,żeEuro-
pajestbardzozróżnicowanapodwzględemstosunkudoreligii
ipoziomówreligijności.Amerykańskibadaczwskazujenakraje,
wktórychreligijnośćspada(Francja,WielkaBrytania,Holandia),
aleiwzrasta(Rosja,Łotwa,Słowenia,Węgry),trwanawysokim
poziomie(Irlandia,Polska,Szwajcaria,Słowacja,Cypr,Austria),
jeststabilnaiszerokorozprzestrzeniona(Hiszpania,Włochy,Por-
tugalia),jeststabilnananiskimpoziomie(Skandynawia,dawna
NRD,Czechy)12.
Niewnikamtuwpasjonującerozważaniauczonychozjawisku
sekularyzacjiwEuropieiichodpowiedziachnapytanieoteraź-
niejsząiprzyszłąsytuacjęreligii/religijnościnatymkontynencie.
Niechwystarczątuuwagiks.JanuszaMariańskiego:DPonowo-
czesność–paradoksalnie–wywołujenowepotrzebyreligijne,
którejednakstosunkoworzadkosądostrzeganeizaspokajane
przezwielkie,masoweKościoły.[ł]Sekularyzacjaspołeczeństw
współczesnychmagranicę.Jestniądoświadczanaprzezjednost-
kiigrupyspołecznepotrzebasensupołączonazpróbamiprze-
zwyciężeniapoczuciafrustracji,kryzysutożsamościideficytu
«byciawewspólnocie».«Jeśliprzezreligięrozumiemypotrzebę
sensu,jedności,tożsamości,tomamyprawoprzypuszczać,że
wdzisiejszychczasachreligiaodgrywawiększąrolęniżwewcześ-
niejszychepokach»([FranzX.]Kaufmann).[ł].Alternatywne
isynkretyczneformyreligijnościsąwyrazemprocesówindywi-
dualizacjireligijnej.Zwolennicyteoriiindywidualizacjiczy
pluralizacjizdająsięniekiedyniedoceniaćprocesówsekulary-
zacyjnychlubnawetjekwestionować,mówiącowyraźnymzaha-
mowaniusekularyzacji.Uważająoni,żeutrataspołecznego
znaczeniaKościołów(tzw.odkościelnienie)jestkompensowana
wzrostemzainteresowańreligijnychpozaKościołami(religijność
pozakościelna).Potrzebyreligijnewydająsięstałewspołeczeń-
stwie,chociażniezawszeujawniająsięwkościelnychformach.
