Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
M.Krakowiak:Reprezentatywnamikroskala?…
Kontynuującrozważania,dodawaliwinnymmiejscu:
Mówimycorazwięcejopamięci,ponieważtakmałojejzostało—powiada
Nora,mającnamyślitenrodzajpamięci,któraformowałatożsamośćgrup
sterowanychtradycją.Niewymagałaonamagazynowania,chronieniaido-
kumentowania,bobyłaspontanicznaiflnaturalna”,żyliśmywniejiznią
bezwiednie,wniemalorganicznymzespoleniu2.
Wypadasięzastanowić,czy,ajeślitak,towjakisposóbpotrzebapa-
miętania,swoistejrewitalizacjipamięciujawniasięwniewielkich,lokalnych
społecznościach—wskalimikro.
AutorzyniniejszegotomuobszaremswoichbadańuczyniliCzeladź—
niewielkiemiastoleżącewwojewództwieśląskim,aściślej:wZagłębiu
Dąbrowskim—ipostanowilisprawdzić,czymożebyćonoreprezenta-
tywnedla…całejPolski.Takpowstałtytuł:Reprezentatywnamikroskala?.
Opatrzyliśmygojednakznakiemzapytania,itozdwóchpowodów.Po
pierwsze,byćmożeniewszystkichczytelnikówprzekonamy,żeopisywane
miejscewrazzjegohistoriąiobrazemspołecznychtendencjireprezentuje
losycharakterystycznedlacałegokraju.Podrugiezaś,niektórzyczytelni-
cyprawdopodobnieuznają,żeukazanewyboryczeladzianabsolutnienie
reprezentujątakiejwizjiświataiczłowieka,która—ichzdaniem—jest
reprezentatywnaiprawdziwa.Wkraczamytuwobszarinterpretacji.Jak
zauważyłWojciechKalaga:
Zbiorowezapominaniejestnierzadkoświadomąpróbąwymazanialub
zepchnięciawniebyttychinterpretacji,którewlokalnymuniwersum
winnystanowićważnymomenttożsamości,alektóredlatejtożsamości
mogąbyćbolesnelubdestruktywne.JakwsłynnymesejuzauważaErnest
Renan,zapominaniejestwarunkiemtożsamościnarodu,adodaćmożemy:
narodu,lokalnejspołecznościlubgrupy.Takiezapominanieniejestjuż
niczyminnymjakpodlegającąmoralnemuosądowiinterpretacją,której
głównymmechanizmemjestprzemilczanie3.
Proponujemyzastanowieniesięnadtym,cochcąpamiętaćbądźprze-
milczaćzarównoczeladzianie,jakiprzyglądającysięimmieszkańcyinnych
miejsc.
Pamięćizapominaniepodlegająswoistymruchomtektonicznym,po-
dobniejaktradycjaliteracka.Wróżnychokresacheksponujesięróżnezda-
rzenia,opatrującjerozmaitymikwalifikacjamietycznymi.Takteżsiędziało
idziejewCzeladzi.Interesującenasmiastoszczycisięsięgającągłębokiego
2
Ibidem,s.8.
3
W.Kalaga:Pamięć,interpretacja,tożsamość.flTekstyDrugie”2012,nr1/2,s.71.
