Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Gontarz:Otożsamości
Jednoznajbardziejradykalnych,albowiemnegatywnych,rozpoznań,
jakiedotyczątożsamościwnaszychczasach,zaprezentowałsocjologZyg-
muntBauman:
Najlepiejwiedziesięosobnikom,którychswobodyruchuniekrępuje
precyzyjnaspecjalizacja,którzyniemajązwyczajukoncentrowaniauwagi
zbytdługonajednymprzedmiocie,nieprzywiązująsięnadmierniedo
spraw,jakimiwypadaimsięzająćwtejczyinnejchwili,izachowują
dystansiwstrzemięźliwośćemocjonalnąwobectego,czymsięwkażdym
momenciezajmują.Osobowośćiścieponowoczesnawyróżniasiębrakiem
tożsamości27.
NaczymoparłBaumantakwyrazistestwierdzenie?Jakosocjolog,bierze
poduwagęprzemianyzachodzącew—jaktonazywa—epocepłynnej
nowoczesności,odkilkunastulatponawiapytaniaomoralnośćietykę
wświecie,który,cowidzimywszyscy,poddałkrytyceswojedotychczas
niewzruszonefundamenty.Istotąnowoczesnościjestwiarawpostępcy-
wilizacyjny,awięcwpodejmowaniezbiorowegowysiłkuprzekształcania
świata,zczegowywodząsięcharakterystycznedlanowoczesnegomyślenia
projektyutopijne,wyrażająceambicjestworzeniaidealnegospołeczeństwa.
Prawodawstwo,wtymtakżeetykajakozbiórskodyfikowanychnorm,opar-
tenaustanowionychzasadach,obowiązującekażdąjednostkę,wspierało
owezamierzenia.Ponowoczesność,wktórejprocesyglobalizacyjnezacho-
dząrównolegledopostępującejautonomiijednostkiiatomizacjispołeczeń-
stwa,arzeczywistośćiczłowiekwspółczesnyznajdująsięwustawicznym
iprzyspieszającymruchu—toczasutratypotrzebywspólnegoprojekto-
waniaprzyszłości,torównieżczasniewiarywmożliwośćsporządzenia
powszechnieakceptowanego,jednoznacznegokodeksuetycznego28.Model
ponowoczesnegożyciatoodpowiedzialnośćprzedewszystkimflprzed
sobą”iflzasiebie”,zhoryzontumoralnegousuniętoodpowiedzialnośćflza
Innego”iflwobecinstytucji”goreprezentującej,coprzynosi,wedługBau-
mana,fladiaforyzująceskutki(czylisprawiające,żedziałaniaetycznemają
neutralnycharakteriniepodlegająetycznejocenieipotępieniu)”29.
Pojęciaodpowiedzialnościiodpowiedzialnegowyboru,należącewcześniej
dosemantycznegopolapowinnościetycznejimoralnejdbałościoInnego,
27
Z.Bauman:Ponowoczesnewzoryosobowe.flStudiaSocjologiczne”1993,nr2,s.14.
28
Zob.Z.Bauman:Dwaszkiceomoralnościponowoczesnej.Warszawa1994,s.71;Idem:
Etykaponowoczesna.Przeł.J.Bauman,J.Tokarska-Bakir,przekładprzejrzałZ.Bauman.
Warszawa1996,s.14—24;Z.Bauman:Społeczeństwowstanieoblężenia.Warszawa2006,
s.257—278.
29
Z.Bauman:Szanseetykiwzglobalizowanymświecie.Przeł.J.Konieczny.Kraków2007,
s.37.
33
