Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
wspólnydlanichobuszczególnytytułlegitymizacyjny.Oznaczaona
gromadzenieiagregacjędoświadczeńprzeszłościotym,jakzorgani-
zowanamabyćwspólnotapolityczna.Historycznośćoznaczarównież
traktowanietakiejkonstytucjiniejakopierwotnego,spontanicznegoefektu
zamierzonegoprojektowania,aledługiegoprocesurozwoju6.Zatemcechą
jejjestistnieniehistorycznegocontinuum,nawetjeślihistoryczneoko-
licznościzmuszajądozrewidowaniakonkretnychjejelementówipod-
daniajejoceniezpunktuwidzeniaaktualnychpotrzebspołecznych.
2.Zmianyustrojowewymuszanesąprzezzaistnieniekryzysupoli-
tycznegobądźspołecznego,alboistotnychzmianspołecznych,niedają-
cychsięrozwiązaćwramachdotychczasowegoustrojowegostatusquo.
Celemzmian/korektustrojowychjestprzywrócenierównowagispo-
łecznejorazutraconejlubzagrożonejwwynikukryzysujednościpoli-
tycznej.Konstytucjaniepisanamawięcteż,amożeprzedewszystkim,
charakterkonstytucjipolitycznej,którawywodzisięzpraktykisystemu
politycznego7.Konstytucjapolitycznatozatemaktualnaformarządów,
stądaspektnormatywnyiopisowyniedająsięwniejwyraźnierozdzielić.
UżywającdefinicjiGriftha,którytermintenodniósłdoZjednoczonego
Królestwa:KonstytucjaWielkiejBrytaniiżyjeizmieniasięzdnianadzień,
konstytucjatonimniej,niwięcej,niżto,cosiędzieje.Wszystko,cosiędzieje,
jestzgodnezkonstytucją.Ajeślinicsięniestało,równieżbyłotozgodne
zkonstytucją8.Tesamecechy,naszymzdaniem,dotyczątakżeustroju
6V
.Bogdanor,Conclusion,[w:]V
.Bogdanor(red.),BritishConstitutionin
theTwentiethCentury,BritishAcademy,London2003,s.719.
7R.Bellamy,PoliticalConstitutionalism:ARepublicanDefenceoftheCon-
stitutionalityofDemocracy,CambridgeUniversityPress,Cambridge2007,s.12.
8J.A.G.Grifth,TeCommonLawandthePoliticalConstitution,„Modern
LawReview”1979,Vol.42(Jan.),s.19.Owodzianiesięwymagapewnego
komentarza.NajprawdopodobniejGrifthmanamyślitakiedziałania,które
niewywołująpowszechnegosprzeciwuitraktowanesąjakopozostające,tak
jakuDiceya,wduchukonstytucji.Rodzitoproblempotencjalnejniekonsty-
tucyjności,zktórymAnglicymusielisięzmierzyćwXVIwieku,aktórypolegał
natym,jakodpowiedziećnapytanie,czymożnanagruncieancientconstitution
uznaćzasadnośćustanowieniakrólagłowąKościoła.Próbyanalizytegozagad-
nieniaznajdująsięw:B.Szlachta,Monarchiaprawa?Angielskamyślpolityczna
dobyTudorów,OśrodekMyśliPolitycznej,Kraków2008,rozdz.3.
