Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BrzozowskiegoiBoya-Żeleńskiego,osobowościtakodsiebie
odległe,jakCzesławMiłosziTymonTerlecki,temperamenty
krytycznoliterackietakodrębne,ale—jaksięwydaje—
znamiennedlawspółczesności,jakPawełHertziTomasz
BurekorazJulianKornhauseriStanisławGębala.Otoróżne
itylkowybranetraktyiodcienienowoczesności,któraroz-
kwitławpolskiejkrytyceliterackiejwniedawnominionym
stuleciu.
Dodatkowymuzasadnieniemtakiejtęczowejkompozycji
zawartegowksiążcedyskursujestowaszerokarepre-
zentacjapojęcia„nowoczesność”
,rozumianegowzgodzie
zzasadąprzyjętąwniniejszejpublikacji.Przedmioty,któ-
rymjestpoświęcona,zpewnościąniezaliczająsiędo
zjawiskawangardowych,wedługpowszechnieprzyjętych
definicjitejkategorii.Decydującawmoimwyborzebyła
lokalizacjaomawianychzjawiskwgłównymnurciemoder-
nizacjiżyciaimyśli.Skoncentrowałemuwagęnapisarstwie,
które—wedleeleganckiejformuły—„jednocześniezabez-
pieczaprzednowoczesnościąniewczesną,aleinieusypia
całkowiciewbezbolesnychibezkrytycznychfantazmatach
przeszłości”9.
Nakoniectychwstępnychuwagprzedstawię,kierując
siękryteriamiprzyjętymiwniniejszejpublikacji,krótkie
rekomendacjeniektórychreprezentantówkrajowejliterackiej
nowoczesności.Pozostałychbohaterówtejksiążkitakżenie
możnawłączyćdoekstremalnejawangardy.Decydująca
wtejprezentacjijestichprzynależnośćdonurtugłównego.
TwórczośćBrzozowskiegozdobyławpolskiejkrytyce
literackiejrangęjednegoznajwyższychinajpoważniejszych
sprawdzianów.Nieledwiepowszechnejestprzekonanie
oBrzozowskimjako„myślicieluprzeczuwającymdylematy
nowoczesności”
,bojegopisarstwo„stałosięistotnympunk-
temodniesieniadlawielupolskichkrytyków,pisarzy,inte-
lektualistówzarównoprzezcaływiekXX,jakiwostatnich
9M.Gloger:HenrykSienkiewicziStanisławBrzozowski—dwiedrogi
polskiejnowoczesności.W:KonstelacjeStanisławaBrzozowskiego.Red.U.Ko-
walczuk,A.Mencwel,E.Paczoska,P.Rodak.Warszawa2012,s.148.
—12—
