Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
13
modelkomunikacji.Przyczymretorykęinteresująodpowiedzinajeszcze
dwapytania,którychLasswellniezadaje:ndlaczegonadawcamówi?”inco
chceosiągnąć?”
.WmodeluLasswelladziałalnośćnadawcyjestwzasa-
dzieprostąekspresją,nienastawionąaninaodbiorcę,aninaefekt.Re-
torykanatomiaststawiaodbiorcęwcentrumzainteresowania,naniego
nakierowanesądziałanianadawcy,acelemtychdziałańjestperswazja.
Chociażbadaniamediówkoncentrująsięzazwyczajnajednym
zwymienionychwyżejpytań:kto?–analizanadawcy(controlanalysis);
co?–analizatreści(contentanalysis);jakimmedium?–analizaposzcze-
gólnychmediów(mediaanalysis);dokogo?–analizaaudytorium(au-
dienceanalysis);zjakimskutkiem?–badanieefektówoddziaływania
mediów(effectanalysis),to,jakzauważaLasswell,bardziejinteresujące
jestoglądanieaktukomunikacjijakocałościwstosunkudocałegopro-
cesuspołecznego19.Podobniemyślibadaczretoryki,zdającsobiespra-
wę,żestanowionapodejścieintegracyjne,któremusiskupiaćiłączyć
różnepolanaukiomediachikomunikacji.
Takieinterdyscyplinarnepodejścieproponujęwtejksiążcezna-
dzieją,żeprzynajmniejwjakimśstopniuwypełnionolukęwpolskich
studiachnadretorykątelewizji.Najważniejszymiźródłami,którespeł-
niłyrolęsystematyzującąwjejpowstaniuibyłydlamniepunktemod-
niesieniaiinspiracją,sąpraceniemieckichbadaczyskupionychwokół
SeminarfürAllgemeineRhetorikwTybindze.Przedewszystkimprzy-
woływanajużtutajmonografiaA.UlrichiJ.KnapegoMedienrhetorikdes
Fernsehens.BegriffeundKonzepte,aleteżA.Ulrich,UmkämpfteGlaub-
würdigkeit.VisuelleRhetorikundFernsehjournalismusinNachrichten-
sendungenzumIrakkrieg2003czyHistorischesWörterbuchderRhetorik
(zwłaszczahasłoW.Holly’egonFernsehrhetorik”).Zewzględunainter-
dyscyplinarnośćdziedziny,będęsięodwoływaćdoteoriiretorycznych,
medioznawczych,językoznawczych,socjologicznychipsychologicz-
nych.Wśródpolskichstudiównadtelewizjązaszczególnieważnedla
tegoopracowaniauznajępraceWiesławaGodzica,MałgorzatyLisow-
skiej-Magdziarz,MaciejaMrozowskiego,MałgorzatyBoguni-Borow-
skiejczyIwonyLoewe.
Zasadniczymcelemtejpracyjestprzedstawienie–wsposóbmoż-
liwiekompletny–retorycznychwymiarówtelewizji.Książkaskładasię
zczterechczęści.Wpierwszejpokazujęuniwersalnośćretoryki,która
jakosystemzbudowanazostaładonauczaniamówienia,alewrazze
19Tamże,s.38.