Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Kategoriaaspektu
właściwejnastępujewtedy,gdyużywasiętegoczasuzintencjąpołożenia
naciskunainterwałprowadzącydopoczątkusytuacjiwyrażanejprzez
czasownikleksykalny.Takieznaczenieposiadanastępującyprzykład:
(12)Quandil
va
pleuvoir,l’airauneodeurparticulière.
kiedy
Zm
.
n
.
Os
.aller.3
sg
.
Pres
.padać.
bZ
(odeszczu)
Kiedymapadać
28
/Kiedyzbierasięnadeszcz,powietrzemaszczegól-
nyzapach.
Niewchodzącwszczegóły(zob.Apothéloz&Nowakowska2016),zauwa-
żęjedynie,żewewspółczesnymjęzykufrancuskimczasfuturpériphra-
stiquemożeteżpołożyćnacisknienainterwał,któryprowadzidosytua-
cji,alenasamąsytuację,takjaktowyrażanastępującezdanie:
(12a)Il
va
pleuvoir
toutleweekend.
Zm
.
n
.
Os
.
aller.3
sg
.
Pres
.
padać.
bZ
(odeszczu)
Będziepadać(przez)caływeekend.
PołożenienaciskunasytuacjęSytjestmożliwedziękilokalizatorowi
temporalnemutoutleweekendwznaczeniu‘najbliższyweekend’.To
znaczeniewidaćodrazuwtłumaczeniunajęzykpolski:musimytuużyć
czasuprzyszłego.Mimo,żeniejesttoprospektywnośćwłaściwa,pro-
spektywnościąpozostaje,gdyżnadalimplikujedwapunkty,ipunktod-
niesieniaR,isytuacjęSyt.Gdybyzaszłozetknięciesięobupunktówna
skutekgramatykalizacji,czastenstałbysięidentycznyzczasemprzy-
szłymprostymfutursimple.
Ponadto,jakpamiętamy,Dik(1989:190)rozróżniaprospektywność
toutcourtodprospektywnościbliskiej.Czywwypadkuczasufuturpéri-
phrastiquechodziojednąznich?Zauważmy,żepozostałeczasyprzy-
szłe,futursimpleifuturantérieur,nieodnosząsiędofazypreinicjal-
nej
29
.Skorofuturpériphrastiqueniekonkurujetutajzżadnyminnym
czasem,wydajesięwyrażaćprospektywnośćtoutcourt.Zdrugiejstrony,
zastanówmysię,jakmożnaoddaćangielskieprzykładycytowaneprzez
Dika(1989:190).Niebędzienadużyciem,jeślipowiem,żemożnajetraf-
nieprzetłumaczyćnajęzykfrancuski.Itakzwrot<tobegoingto+
beZ
-
OKOLiCZniK
>odpowiadafrancuskiemuczasowifuturpériphrastiquenato-
miast<tobeaboutto+
beZOKOLiCZniK
>odpowiadaperyfrazie<êtresur
lepointde+
beZOKOLiCZniK
>.Taperyfrazajestbezwątpieniarozumiana
jakoprospektywnośćbliskadziękiznaczeniujejskładników.Tłumacząc
dosłownienapolskioznacza‘byćwpunkcie’.Pomimogramatykalizacji,
28
Zob.analizękonstrukcjiopartejnaperyfraziewerbalnej<mieć+
beZOKOLiCZniK
>
w:Nowakowska(2017a).
29
Czasfutursimple,jakoczasprosty,wyznaczasytuacjęnastępującąposytuacji
mówieniainiejestaniperfektywnyaniimperfektywny.Zaśfuturantérieurjest
czasemzłożonym,zatemwyznaczafazępostterminalną(zob.poniżej).
33
