Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
danslaquelleonatrouvéunmériteremarquable,quoiquel’auteursoitàpeineâgé
devingtans.
(citéd’aprèsProd’homme1921:2)
Ainsi,deuxfois,lasymphoniewagnérienne,quiestloind’égaler
sesopérasetdramesmusicauxetqu’onseraittentéd’oublier,joue-t-elle
unrôleimportantdanslabiographieducompositeur,apparaissantàdeux
momentstrèssymboliquesdesavie:celuidesesdébutsetceluideson
départ.
SixansaprèsleconcertauGewandhaus,sixansaprèslapublication
delapetitenotedansLaRevuemusicaledeParis,enaoût1839,pour
lapremièrefois,RichardWagnervintenFrance,aprèsunvoyagemaritime
àbordd’unpetitvoilier«Thétis»(voyageauquel,commeonlesait,
nousdevonsl’idéeduHollandaisVolant-derFliegendeHolländer,que
lesFrançaispréfèrentappelerLeVaisseaufantôme5),etaprèsuncourt
séjourenAngleterre.DanssesSouvenirs,lecompositeurdécritsuccincte-
mentlesraisonsdesafuite,le9juillet1839,deRiga(ouplusprécisément
deMitau6,lethéâtredeRigafaisaitsatournéeestivaletraditionnelle),
unvoyageinoubliablemarquépardesoragesviolentsetunesemaine
passéeenAngleterre:
Pleind’enthousiasme,jecontinuaiàcomposerpendantl’hiver,sibienqu’au
printempsde1839,j’avaisterminélesdeuxpremiersactes[deRienzi].Àce
moment,monengagementavecledirecteurduthéâtreprenaitfin,etdescir-
constancesspécialesmedégoûtaientderesterpluslongtempsàRiga.Déjà,depuis
deuxans,jenourrissaisledesseind’alleràParis;danscebut,j’avaisdéjàenvoyé
àScribe,deKœnigsberg,l’esquissed’unsujetd’opéra,aveclaproposition
deletraiterpoursoncompteaucasilluiplairait,etdemeprocurerlacommande
d’enfaireunopérapourParis.NaturellementScriben’enavaitfaitaucuncas.
Néanmoins,jen’abandonnaipasmesprojets;bienplus,dansl’étéde1839,je
lesreprisactivement;bref,jedécidaimafemmeàs’embarqueravecmoiàbord
d’unvoilierquidevaitnousconduirejusqu’àLondres.Cettetraverséeresterapour
moiéternellementinoubliable;elleduratroissemainesetdemie,etfutféconde
enaccidents.Troisfoisnouseûmesàsubirlaplusviolentetempêteet,dansundes
cas,lecapitainesevitforcédeseréfugierdansunportnorwégien7.Lepassage
5Danslasuitedenotrelivre,nousreviendronssurladualitédetitresfrançaisdecetopéra,
etnousenexpliqueronslagenèse.
6Aujourd’huiJelgava,enLettonie.
7Nousconservonsicil’orthographedelatraductionoriginaledesSouvenirsdeWagner
faiteparCamilleBenoît,compositeur,historiend’art,qu’ontrouveenbonnecompagnie
wagnérienne(entreautrescelled’EmmanuelChabrier,Vincentd’IndyetAdolphe
Jullien)surlefameuxtableaud’HenriFantin-Latour,wagnérienluiaussi,Autour
dupiano,de1885.