Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekMadej
NATO:sporyofinanse,reformciągdalszy
irosnąceobawyoprzyszłość
KONTEKSTGEOSTRATEGICZNYKLIMATSIĘPOGARSZA
Napoczątku2018r.głównymuwarunkowaniemwewnętrznymfunkcjonowa-
niaNATO,awręczczynnikiemnajmocniejdecydującymokierunkurozwojuorga-
nizacjioraztematachiintensywnościmiędzysojuszniczychdebat,pozostawałapo-
stawawobecSojuszuadministracjiUSA,ściślejzaśsamegoprezydentaDonalda
Trumpa.Amerykańskiprzywódca,któryjeszczewtrakciekampaniiwyborczej
w2016r.wielokrotniemanifestowałswójsceptycyzmwobecNATO,krytycznie
oceniajączwłaszcza-skądinądniezawszenależyte-zaangażowanieinnychczłon-
ków,wpierwszymrokuurzędowaniazpewnościąnierozwiałwątpliwościsojuszni-
kówcodostanuiprzyszłościrelacjitransatlantyckich.Wręczprzeciwnie,częśćjego
posunięć-jakchoćbyunikaniejednoznacznegopotwierdzeniazobowiązańsojusz-
niczychorazbardzostanowczeżądaniaradykalnegopodniesienianakładówobron-
nychprzezinnychczłonkówpodczaspierwszegospotkaniaprzywódcówSojuszu
zjegoudziałemwBrukseliwmaju2017r.-nawetpogłębiałaobawysojuszni-
kówostabilnośćamerykańskiegozaangażowaniawewspółpracętransatlantycką1.
Późniejszepojednawczegesty(m.in.potwierdzenieważnościzobowiązańzart.5
traktatuwaszyngtońskiegopodczaswizytywWarszawiewlipcu2017r.)orazosła-
bieniepublicznejkrytykipozostałychsojusznikówbyłychybawwiększymstopniu
wynikiemprzekierowaniauwagiprezydentanainnezagadnienia(np.kryzyswokół
programunuklearnegoKRLD)oraztonowaniajegopostawyprzezwspółpracow-
ników,zwłaszczasekretarzaobronyJamesaMattisa,niżgłębszejzmianystanowi-
skawsprawachNATO.Pozatymźródławnapięciachtransatlantyckichnieogra-
niczałysięjedyniedoosobowościipoglądówprezydentaTrumpa,alewiązałysię
teżzinnymisłabościamijegoadministracji,wtymutrzymującymisięnawetrokpo
wyborzebrakamikadrowymiorazbezprecedensowąrotacjąwśródprezydenckich
doradców2.Adodatkowotempanabierałośledztwowsprawienielegalnegozaanga-
1M.Madej,nNATO:Wysuniętaobecnośćwwarunkachrosnącejniepewności”,RocznikStrategiczny
2017/18,s.49-51.
2Jeszczenapoczątku2018r.z635stanowiskwadministracjizatwierdzanychprzezSenatnieobsa-
dzonebyły244,wtym65wDepartamencieStanu(m.in.zastępcasekretarzads.polityczno-wojskowych
czyds.operacjistabilizacyjnych),awwynikunieporozumieńzprezydentemzadministracjiodeszlim.in.
szefdyplomacjiRexTillersonidoradcads.bezpieczeństwaHerbertR.McMaster(obajwmarcu2018r.).
M.Madej,nNATOandtransatlanticlinks:Maindeterminantsandkeychallenges”w:B.Jankowski,A.Zima
(red.),FranceandPolandFacingtheEvolutionoftheSecurityEnvironment,EtudesdeIRSEM,59,lipiec
2018,s.43-44.