Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA
Obecnytom,obejmującylata1431–1444,mawiększeznaczeniejakoźródłohistoryczne,niżtomy,
któreukazałysiędotejpory.PisałgobowiemJanDługoszjakoświadekepoki,wrzeczywistości
bezpośredniobserwatorwieluprzedstawionychtuwydarzeń.Urodzonyw1415r.,podjąłw1428studia
naWydzialeSztukWyzwolonychUniwersytetuKrakowskiego,którepotrzechlatachprzerwał,nie
uzyskującżadnegostopniaakademickiego.W1431r.wchodziłwięc–jakbydziśnależałopowiedzieć
–wdorosłeżycie.Dwieokolicznościzasługująwzwiązkuztymnaszczególnąuwagę.Pierwsza,że
wczasieswoichstudiówzetknąłsięzdwiemapostaciami,któreprzypuszczalniezaważyłynajego
zainteresowaniuprzeszłością:zJanemzDąbrówki,któryalbojużwlatachstudiówDługoszakomentował
wramachretorykiKronikępolskąmistrzaWincentegoKadłubka,albosiędodziełategosposobił,
izSędziwojemzCzechła,twórcąnajwiększejśredniowiecznejkolekcjitekstówmającychcharakter
źródełhistorycznych;obajmusielibyćjegonauczycielamiuniwersyteckimiiobajzapewnewpłynęlina
jegozainteresowanieprzeszłościąinapoczuciekoniecznościdokumentowaniazdarzeń.Drugaokoliczność
miałaraczejcharakterzewnętrzny.Przerwawszyw1431r.studia,wstąpiłDługoszdosłużbybiskupa
krakowskiegoZbigniewaOleśnickiego.Byłnajpierwjegopisarzem,awnetkanclerzemipowiernikiem.
Od1433r.,przez22lata,tj.dośmiercibiskupa,zarządzałjegomajątkiem.SamaobecnośćwKrakowie,
stolicyówczesnegopaństwapolskiego,stwarzaładojrzałemujużDługoszowinajlepsząperspektywę
ogląduwydarzeńwagipaństwowej.Zkoleijegobezpośrednikontaktzeznaczącymmężemstanu,jakim
byłZbigniewOleśnicki,odsłaniałamuarkanawielusprawpublicznych.Wiadomo,żeznakomitybiskup
zachęcałwręczDługoszadopisaniadziejówojczystych,cooznacza,żedostrzegałjegozdolności
izainteresowania.Choćowydarzeniach,którychdotyczyniniejszytom,pisałnaszhistoriografniena
gorąco,alejużpośmierciOleśnickiego(1455),mógłwszakżewspieraćwiedzę,zaczerpniętązeźródeł,
własnymdoświadczeniemnabytymubokuwielkiegomężastanu,sprawującegopośmierciWładysława
Jagiełły,wczasiemałoletniościWładysławazwanegoWarneńczykiem(1434–1438)izkoleizapobytów
tegożnaWęgrzech(1440–1444),wprostwładzęregencyjną.
