Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Długosz,RocznikiczyliKronikiSławnegoKrólestwaPolskiego.KsięgaXII:1462-1480,Warszawa2006
ISBN978-83-01-14881-2,©byWNPWN2006
RokPański1462
21
MikołajaScherlanga,mistrzakatowskiegoMikołaja–kiedysynAndrzejaTęczyńskiegoJan
Rabsztyński
19
dowiódłimosobiścieprzysięgązłożonąwsądziekrólewskimzabójstwaswegoojca
–skazanonaśmierć,nazamkukrakowskimpodwieżą,któranazywasięTyniecką,wcelu
uniknięciabuntuwrazie,gdybywymierzaniesprawiedliwościodbywałosięnarynkumiejskim.
Pochowanoichwjednymgrobie,wkościeleŚwiętejMarii,przedzakrystią,niebezwielkiego
płaczuilamentucałegomiasta.Trzejpozostali,mianowicie:MarcinBełza,ponieważwśród
wielkichpłaczówprosiłoniegobardziejpłaczemniżprośbamicałyklasztorBraciMniejszych
świętegoBernardyna,atakżeJanTesznariJanWolfram,zostalijakoskazańcyoddaniwręce
JanowiRabsztyńskiemu.NastępnegodniaodprowadzonoichdoRabsztyna
20
.Najpierw
trzymanoichwohydnymwięzieniu,apotem,gdygniewminął,podprzyzwoitąstrażą.Inie
mogłyniczegouczynićdlaJarosławaSzarlejaróżnewstawiennictwapoważnychosób,nawet
osobistezjawieniesięzprośbąuJanaRabsztyńskiegowjegodomukrólowejElżbiety
21
,aby
uprosićjegoprzeniesienieraczejmiędzywięźniów,aniemiędzytych,comielibyćzabici.Osoby
tewysuwały,robiącewrażenieprawdziwych,dowodynajegoniewinność.JanRabsztyńskiijego
przyjacieleopanowaniwielkąchęciąpomszczeniasięigorącympragnieniemwylaniakrwirajcy
odrzucalizpogardąprośbykrólowejElżbiety.Surowszakarabyłabyspotkałapłatnerza
Klemensa
22
,jakotego,którygłównienamawiałdozabójstwaAndrzejaTęczyńskiego,iJana
Doiszwony
23
,którygoprzyrzekłukryć,azdradziłgowzakrystiiinnymiwokrutniejszyjeszcze
sposóbprzyczyniłsiędojegozabójstwa.Alejedenidrugipodokonanymwystępkuzarazuciekł.
LeczradamiejskaweWrocławiu,doktórejzbiegłKlemens,wypomniawszymunajhaniebniej-
szywystępekherezji,wyrzuciłagozmiasta;tenudawszysiędoŻagania
24
,znękanyiprzybity
niezmiernąudrękąsercaiducha,zmarł.CzłonekradymiejskiejMikołajKridlar
25
,bojącsię
19
JanRabsztyńskih.Topór,synAndrzejaTęczyńskiego,dworzaninkrólewski1470–1475,kasztelanzawichojski
1478–1485,wiślicki1485–1494,starostasandomierski1494–1498,zm.1498/1499(J.Kurtyka,PSB,XXIX,s.568–572;
idem,Tęczyńscy,wgindeksu).
20
Rabsztyn,zamek,obecnieruinynapółnocnywschódodOlkusza.
21
Elżbieta,ur.1436,córkaAlbrechtaIIHabsburgaiElżbietyLuksemburskiej,żonaKazimierzaJagiellończyka,
królowaPolskiiwielkaksiężnalitewskaod10II1454,zm.30VIII1505.(J.Garbacik,PSB,VI,s.250–254;
Wdowiszewski,s.58–62).
22
Klemenspłatnerz,mieszczaninkrakowski(Kurtyka,Tęczyńscy,s.374,406,486).
23
JanDoyszon,mieszczaninkrakowski,pochodziłzWarszawy(MPH,III,s.796;CE,I/2,nr190).
24
Żagań,m.naDolnymŚląskunadBobrem,stolicaksięstwa.
25
MikołajKreidlerwystępujewźródłachod1453,pochodziłzWrocławia,rajcamiejskikrakowskiod1459,
wl.1459–1471ipo1473żupnikolkuskiijedenznajwiększychinwestorówwtamtejszekopalnieołowiu;obwinianyza
zabicieAndrzejaTęczyńskiego,znalazłschronienieuJanaMelsztyńskiego,zm.w1477(Księgiprzyjęć,wgindeksu;
J.Ptaśnik,Studianadpatrycjatemkrakowskimwiekówśrednich,cz.II,„RocznikKrakowski”1913,16,s.23–24;
F.Kiryk,PSB,XX,s.411;J.Kurtyka,Tęczyńscy,s.407;K.Pieradzka,Przedsiębiorstwakopalnianemieszczan
krakowskichwOlkuszu,ZNUJ–Historia1958,3,s.46).
