Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
AndrzejCzyżewski,AleksanderGrzelak
Napodstawietabeliprzepływówmiędzygałęziowychmożnazbadaćstrukturę
bezpośrednichipośrednichnakładówbieżącychoraznakładówmajątkowych,
aprzezodwrócenietzw.współczynnikównchłonności”określićefektywność
poszczególnychrodzajównakładów.Celowitemusłużąm.in.współczynniki
produktochłonności(materiałochłonności).Najczęściejstosowanyjestwspół-
czynnikbezpośredniejmateriałochłonności,zwanytechnicznymwspółczynnikiem
produkcji.Określaonrelacjęwartościdóbrzużytychbezpośrednioprzezbadany
sektor(grupęprzedsiębiorstw)dowartościwytworzonejprodukcji.Stanowizatem
relacjębieżącego(rocznego)zużyciaśrodkówtrwałych,surowców,materiałów,
częścizamiennych,energiiiusługdowartościwytworzonejprodukcjiglobalnej.
Bilanseprzepływówmiędzygałęziowychmogąsłużyćtakżedoocenystruktury
strumieniproduktównzasilających”danysektor(odpowiedniekolumny,bądź
kolumnawIcz.tabeliprzepływówmiędzygałęziowych).Pozwalatonaokreśle-
niezakresusamozaopatrzenia,czywzajemnychpowiązańpomiędzysektorami
wukładzieprzedmiotowymidynamicznym(dlaujęćwieloletnich).Oceniając
zkoleistrukturyrozdysponowaniaproduktówdanychsektorówawszczególności
elementypopytukońcowego(spożycie,akumulację)możnadokonaćocenyjej
pozycjiwgospodarce.Interesującysposóbwykorzystaniamodeluprzepływów
międzygałęziowychdokonał12.Napodstawietychdanychdokonałszacunku
międzygałęziowychprzepływówrentekonomicznychzrolnictwadojegooto-
czeniawPolsce.
Powiązaniesektorówzzagranicąmożnaanalizowaćprzezpryzmatzmianudzia-
łueksportuproduktówrolnychwłącznym,bądźkońcowympopycienaprodukty
rolne,jakrównieżzperspektywyimportochłonnościdanegosektora.Pierwsza
zwymienionychmożliwościpozwalanaocenęzarównozmiankonkurencyjności
zewnętrznejdanegosektora.Wprzypadkunatomiastwspółczynnikaimportochłon-
ności(bezpośredniej)definiowanejjakowartośćproduktówzużytychbezpośrednio
przezsektor,apochodzącychzimportu,odniesionądoprodukcjiglobalnejtego
sektora,ocenićmożemyznaczeniezasileńprzezstrumienieproduktówzimportu.
Analizatabeliprzepływówmiędzygałęziowychpozwalatakżenaocenęefek-
tywnościmakroekonomicznejposzczególnychsektorów.Rozumianamożebyćona
jakoudziałwartościdodanejbruttowłącznejwartościdodanejbruttowytworzonej
wgospodarce,lubwprodukcjiglobalnejdanegosektora.Innymsposobemmoże
byćocenarelacjipopytukońcowegodowartościstrumienizasilającychrolnic-
two(precyzyjniejtoefektywnośćpowiązańmiędzygałęziowych)13.Wskaźnikite
służądobadaniapozycjikonkurencyjnejdanegosektorawzględempozostałych
sektorów.Pośredniowięcmogąwskazywaćnatransferwypracowanychefektów
ipotencjalnychrentwdanymsektorzedootoczenia(główniepoprzezsystem
cen).Określajątakżepoprawę,bądźpogorszenierozwojudanegosektoraprzez
12B.Czyżewski,RentyekonomicznewgospodarceżywnościowejwPolsce,Wyd.PWE,
Warszawa2003.
13A.Czyżewski,A.Grzelak,TheuseofInput-OutputtoEvaluatetheAgricultureSituation
inPolandafter1990,nManagement”2007,Vol.11,No2.
