Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Piastowieśląscyiichrodowód
9
sko-raciborscy,Podiebradowie,książętawirtembersko-oleśniccyikilkain-
nychrodów,posiadającychksięstwanaŚląskuwczasachnowożytnych)2.
TabliceGrotefenda,dowódwielkiejerudycjiipracowitościautora,stałysię
nadługopodstawowymźródłeminformacji.Wydanojeponowniew1889r.,
aw1911r.kolejnymistrzlokalnejhistoriografiiidyrektorarchiwum,Konrad
Wutke,dałpoprawioneprzezsiebieichwydanie,wzbogaconenowymi,
główniezresztąwłasnymi,ustaleniamifaktograficznymi3.
DużomniejuwagipoświęcałanatomiastśląskimPiastomnaukapol-
ska.Byłotozresztąkonsekwencjąogólnegozaniedbaniabadańnadprze-
szłościąŚląska.Ziemiata,traktowanajakoniemiecka,długoniebudziła
wPolscewiększegozainteresowania.Nasiuczenimilczącooddawalito
poleniemieckimkolegom.Większapraca,jaką„książętomśląskimzdomu
Piastów”poświęciłMichałBoniecki,niespełniaławymogównaprawdę
naukowegopisarstwa4.Wyjątkiempozostawałwięcdrobnyprzyczynek
BolesławaUlanowskiegoościślegenealogicznejkwestiidatowaniamał-
żeństwaksięciaHenrykaProbusa,ogłoszonyzresztąwniemieckimcza-
sopiśmie5(1882).TakżeOswaldBalzer,gdyprzystępowałdoopracowania
pomnikowejGenealogiiPiastów(wydanejw1895r.),którazzamysłuob-
jąćmiałacałytenród,odrazuzdecydowałsięnawyłączenieliniiśląskiej.
Wyliczyłcoprawdaważkiepowodyzarównogenealogiczne(wywodzenie
sięzjednegopniazpozostałymiPiastami),historyczne(polskośćPiastów
śląskichpoXIVw.),jakimerytoryczne(potrzebarewizjiwynikówpra-
cyGrotefenda,„któraniezdajesiębyćwolnaodbłędów”),podważające
słusznośćpodjętejdecyzji.Przeważyłjednakwzgląd,żeewentualneprze-
badanietakżeiPiastówśląskichniedałobysię„przeprowadzićnamiejscu”,
leczwymagałobyczaso-ipracochłonnychpodróżyarchiwalnychibiblio-
tecznych.DziełoGrotefenda,argumentowałwreszcieBalzer,„jakkolwiek
niejestwolneodusterek,czynijednakzadośćwymaganiomnaukowym”
awięcśląskaliniapiastowskamajednakbądźcobądźsweopracowanie6.
Zawszystkimitymiargumentamikryjesięjednaktypowadlaówczesnej
historiografiipolskiejniechęćdowkraczaniawtrudneproblemyzwiąza-
nezeŚląskiemjakoziemiąobcąibliżejjeszczenierozpoznaną.Autorytet
Balzerazaważył,jaksięwydaje,takżenapóźniejszychbadaniach.Choć
później,wlatachmiędzywojennych,historycynasizpowodzeniemroz-
poczęlibadanianadśredniowiecznąhistoriąŚląska(czegopięknympo-
mnikiemstałasiętrzytomowasyntezawydanapodpatronatemPAU
wl.1933–1939),toniepodjęliosobnychstudiównadgenealogiąmiejsco-
2
H.Grotefend,StammtafelnderschlesischenFürstenbiszumJahre1740,Breslau1875,wyd.2:
Breslau1889.
3
K.Wutke,Stamm-undÜbersichtstafelnderschlesischenFürsten,Breslau1911.
4
M.Boniecki,KsiążętaszląscyzdomuPiastów,t.1–3,Warszawa1874–1875;oautorze(ojcu
Adama,wydawcyznanegoherbarza)zob.Polskisłownikbiograficzny,t.2,Kraków1936,
s.303.
5
B.Ulanowski,ÜberdieZeitderVermählungHeinrichsIV
.mitMechtildevonBrandenburg,
„ZeitschriftdesVereinsfürGeschichteSchlesiens”,t.16,1882,s.98–110.
6
O.Balzer,GenealogiaPiastów,Kraków1895,wyd.2:Kraków2005,s.35–36.