Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zabraniającąużywaniaalkoholu,choćwkrajachotwartych
nakulturęZachodu(iturystykę)zakaztenniejestrygorystycznie
przestrzegany(Turcja,Egipt,Tunezja,Maroko,Algieriaitd.).Inne
tradycjepiciawRosjiikrajachskandynawskich(dominacja
spożyciawódki),piciedużychilościinierzadkonaumór,ainaczej
wkrajachśródziemnomorskich,gdziedominujespożyciewina
połączonezposiłkami.
Niesposóbwodniesieniudoteoriipsychologicznychdokonać
skrótowowyczerpującegoichprzeglądu,zdaniemLeonarda
iBlane’a(2003),istniejewspółcześnie10teoriipsychologicznych,
mającychaplikacjenagruncieuzależnieniaalkoholowegoj
(praktycznie11,jakożeautorzynieomówiliteoriisystemowo-
rozwojowych).Zasadniczomożnajeprzyporządkowaćdoczterech
głównychparadygmatówteoretycznych,dominujących
wewspółczesnejpsychologii:psychoanalitycznego,behawioralnego,
społecznychteoriiuczeniasięipodejściahumanistyczno-
egzystencjalnego(por.Cierpiałkowska,2006),choćczęśćznich
wyłamujesięztakiegoprzyporządkowaniazuwaginawyraźnie
interteoretycznykontekst(np.teorieosobowości).Poniżej
zamieszczonobardzoskrótowepodkreśleniewybranychteorii,
czytelnikazainteresowanegopogłębieniemtejtematykiodsyłam
dowyczerpującejpracyLeonardaiBlane’a(op.Cit).
Podejściepsychoanalityczneujmujeuzależnieniealkoholowe
jakozaburzeniesferyemocjonalnejspowodowaneinstynktem
śmierci(Thanatos),fiksacjąwfazieoralnejczyjakoprzejaw
ukrytegohomoseksualizmu.Wwynikuwczesnodziecięcychurazów
dochodzidoukształtowaniasięnieprawidłowychosobowości,
wykazującychskłonnościdouzależnianiasię(osobowościtypu
oralna,symbiotyczna,narcystycznaitd.wzależnościodszkoły
itypologii).
Wśródmodelibehawioralnychnajwiększyrezonans
maniewątpliwieteoriaredukcjinapięcia(TRT),należąca
dopierwszychinajbardziejnośnychteoriietiologicznych
alkoholizmu(Greeley,Oei,2003).Zakładaona,żewprzypadku
jednostekprzeżywającychczęstestanypodwyższonegonapięciaczy
tozewzględówosobowościowych(np.utypówantysocjalnych),czy
wwynikureakcjinastresdochodzidojegoobniżenianaskutek
spożyciaalkoholu;nabaziemechanizmówuczeniasię(stan
pospożyciualkoholujakowzmocnieniepozytywne)dochodzi
dorozwojuuzależnienia.Podkreślasięadaptacyjnewaloryalkoholu