Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Raś,RodzinyubogieiprzestępczośćodXVIdoXXwieku,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-873-8,©byDanutaRaś2011,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
10
Wstęp
kwestiepedagogiczne,nacoistotnywpływwywarłyprądyspołeczneinaukowe,
któreprzyniósłpozytywizm.Postępowetendencjewyrażonewnowymwycho-
waniuorazrozwójpsychologiidoświadczalnej,socjologiiiprawamiałyznaczące
skutki.Wdobiepozytywizmuwpływnowychtendencjinaukowychnakształ-
tującąsięteoriępostępowaniazprzestępcamiipomocyubogiejludnościznalazł
odbiciewpraktyce,aistniejąceróżnicepolityczno-społecznenaziemiachpolskich
podzaboramimiaływpływnakwestiewychowaniapoprawczego,któremiały
wielecechwspólnychrównieżznurtemeuropejskimiświatowym.
Działalnośćdobroczynnabyłapodejmowanawprawdzieodseteklat,ale
główniezpobudekchrześcijańskich,religijnych,realizowanychznakazumiłosier-
dziawobecbliźniego.Dopieroodpóźnegośredniowieczanieliczniautorzyczęś-
ciejproponowaliinnyrodzajpodejściadonędzy,któraprzestałabyćnaturalnym
stanempewnychgrupspołecznychlubwstydliwąchorobą,ipostulowali,abytę
kwestięprzejęłonasiebiepaństwo,anieposzczególnejednostkilubKościół.
Znamiennajestteżprzeprowadzonanaprzestrzenilatdyskusjawróżnych
środowiskachikrajachdotyczącaproblemu,ktojest,aktoniejestzdolnydopracy
iudajejedynieinwalidęczychorego.Wymyślanoróżnesposobypoparterozpo-
rządzeniamiiustawami,jaktychostatnich,szkodliwychzespołecznegopunktu
widzeniaoszustów,zdiagnozować,odizolowaćiukaraćlubdeportowaćbądźza-
mknąćwspecjalnychośrodkach.
Problemowiubogichtowarzyszyłozainteresowanieprzestępczością,przy-
czynamiwystępkówizbrodniorazwarunkami,wjakichprzebywaliwięźniowie.
Wmiaręupływulatcorazbardziejzwracanouwagęnaludzkielubraczejjedynie
bardziejludzkiewarunkiodbywaniakaryisprawiedliweustawyprawne.Szcze-
gólnemiejscezajmowałydziałaniadotycząceproblematykidzieciopuszczonych,
bezopiekiiśrodkówdożycia,zagrożonychprzestępczościąiwykolejeniemspo-
łecznym.
Stosunkowowcześniezrozumianopotrzebęwychowaniaiopiekinaddziećmi
imłodzieży,żebyniedopuścićdowzrostuprzestępczościwprzyszłości.Trakto-
wanotedziałaniajakodziałalnośćprofilaktyczną,atakżechrześcijańskiobowią-
zekmiłosierdzia,młodzieżzaśwychowywanowduchureligijnejpokory,posłu-
szeństwa,skromnościiograniczeniawłasnychpotrzeb.Abyskuteczniedziałać
napoluprofilaktyki,opiekiilikwidacjiprzestępczości,należałozwrócićuwagę
nawarunkiżyciarodziny,którawnaturalnysposóbpełnifunkcjeopiekuńcze
iwychowawcze.ProblememtymnaszersząskalęzajętosięwXIXwieku,wraz
zrozwojemprzemysłuikapitalistycznychstosunkówpracy,przyjednoczesnym
rozwojunaukekonomicznych,społecznychipsychologicznych,orazwXXwieku;
wPolscegłówniewokresiedwudziestoleciamiędzywojennego.Problemtenpo-
dejmowałateżpublicystykailiteraturapiękna.
