Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Autortegodzieła,ukrywającysiępodnazwiskiemMichalonaLitwina,
wielerazywymieniałszczegółytortur,jakimpoddawanibyliprzez
swoichtatarskichwłaścicielichrześcijańscyjeńcy24.Napisałmiędzy
innymioniewolnikachpracującychwtatarskichposiadłościach:
„Najlepsispośródtychnieszczęśników,jeśliniezostanąwykastrowani,
oznaczanipiętnemwypalonymnaczoleipoliczkach,wdzień
dręczenipodczaspracy,awnocywlochach.Pędzątakżywot
gorszyniźlipsy”25.GdzieindziejjednakMichalonLitwinodnotował,
żeTatarzytraktowalipojmanychwyrozumialeiuwalnialiich
posiedmiulatachsłużby.
Wartozapamiętaćautoraowegotraktatu,ponieważpojawiasię
onwhistoriiRoksolany.Jakojedenzpierwszychpubliczniewyznawał
opinię,żejestonabrankązterenównależącychdoKrólestwa
Polskiego:„Ukochanażonatureckiegocesarza,matkajego
najstarszegosynaispadkobiercy,zostałajakiśczastemuporwana
znaszegokraju”26.(KrólPolskibyłtakżewielkimksięciemLitwy,
stądwzmiankao„naszymkraju”uLitwina).Niewiemy,ktokryłsię
zatympseudonimem;mógłtobyćWacławMikołajewiczambasador
królaZygmuntazarównonadworzechanakrymskiego,jak
itureckiegosułtana27.Gdybyistotnietakbyło,„MichalonLitwin”
mógłbypozyskaćinformacjedotycząceRoksolanypodczaspodróży
doStambułuzdaramidlaSulejmanaw1538roku.
WeneckiambasadorwspominałoruskichkorzeniachRoksolany
już12latwcześniej.JednakzaczasówMichalonaLitwinazdążyłajuż
onaskupićnasobieuwagęobserwatorówjakowpływowapostać,
odgrywającapierwszoplanowąrolęwstolicy,anietylkojako
konkubina,którauwiodłapotężnegosułtana.Cowięcej,terazbyłajuż
oficjalnieżonąwładcy,więcjejwpływynadworzejeszczewzrosły.
Mającpotwierdzeniejejpochodzeniaodwłasnegowysłannika,polskie
władzemogłykreślićscenariusze,wktórychwschodzącagwiazda
tureckiejpolitykibyłabyużytecznawutrzymaniupokojumiędzy