Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
J.Stefańczyk,B.Gołębiewska,J.Majewski
Rolnictwonaterenachcennychprzyrodniczo
międzygospodarkąaśrodowiskiem.Samuelson(1954)opracowałteoriędóbr
publicznych,którązastosowanorównieżwanalizieproblemówśrodowiskowych.
Obserwacjagospodarekstosującychzałożeniaekonomiineoklasycznejprzyno-
siłapesymistycznewnioskionadmiernieintensywnymwzrościegospodarczym
StanówZjednoczonychprzyjednoczesnymwzrościebezrobocia.Zbiegłosięto
wczasiezokresempoIwojnieświatowejitrudnościamiwsektorzerolnym(Bar-
tas,2012).Wkońcuwlatach1929-1933miałmiejscewielkikryzys,awodpowiedzi
naułomnośćzałożeńekonomiiklasycznejdogłosudoszedłJohnKeyneszeswoim
dziełemOgólnateoriazatrudnienia,procentuipieniądza,wktórymkrytykował
liberalizmwpolitycegospodarczej,awychwalałinterwencjonizmpaństwowy.
WdrożenieteoriiKeynesaustabilizowałosytuacjęgospodarcząwEuropie,apopu-
larnośćiefektywnośćgłoszonychprzezniegoteoriisprawiły,żeszkołakeynesowska
jestuważanazajedenzgłównychnurtówwhistoriiekonomii(Miłaszewicz,2004;
Księżyk,2012).Ekonomiakeynesowskadoczekałasiędwóchnurtów:neokeyne-
sizmuorazpostkeyensizmu.Jesttotakżeistotnewzwiązkuzichodmiennymi
poglądaminatematochronyśrodowiskanaturalnego.Wodniesieniudokwestii
środowiskowychneokeynesiścigłosilitakiesamepoglądyjakneoklasycy,przed-
stawicielekeynesizmuipostkeynesizmunatomiastjekwestionowali.Uważalioni,
żeniemożnatraktowaćrynkowychmetodoptymalizacjisposobówwykorzystania
iochronyśrodowiskajakorozwiązaniadoskonałegowkażdejsytuacji,szczególnie
gdynarynkuzdużymprawdopodobieństwemmogąwystąpićsytuacjemonopo-
listyczne.Wedługnichdecydująceznaczeniemajązdeterminowanepolitycznie
ocenydotyczącepotrzebyzachowaniaśrodowiskadlaprzyszłychpokoleń,co
wynikazprawaprzyszłychpokoleńdokorzystaniazniezdegradowanegośrodowi-
ska.Oznaczato,żewgospodarowaniuzasobamiprzyrodypodstawoweznaczenie
makryteriummiędzygeneracyjnejsprawiedliwościekologicznej,aniemikroeko-
nomicznaefektywność.Kwestionowanejestprzytymstanowiskoneoklasyków,
zgodniezktórymwszystkiespołecznekorzyściikosztyzwiązanezarównozużyt-
kowaniem,jakiochronąśrodowiskamożnawyrazićwkategoriachpieniężnych
(Janik,ŁącznyiRyszko,2009).Wartojednakpodkreślić,żeśrodowiskonaturalne
niebyłotraktowanepriorytetowowżadnejodmianiekeynesizmu.
Wewspółczesnychnurtachekonomiiproblematykaśrodowiskanaturalnego
ijegoochronyjestwdużymstopniuuwzględniana.Szkołaekonomiiekolo-
gicznej,rozwijanagłówniewStanachZjednoczonych,przyMiędzynarodowym
StowarzyszeniuEkologicznejEkonomiiorazwInstytucieEkologicznejEkonomii
BeijerawSzwecji,reprezentujepogląd,żeZiemiajestzamkniętymsystemem
termodynamicznyminieprzyrastającymmaterialnie,dlaktóregogospodarkasta-
nowipodsystem;implikujetoistnieniegranicwykorzystaniazasobów.Ekonomia
ekologicznadążydostworzeniazrównoważonegosystemuspołecznegozwysoką
jakościążyciawszystkichmieszkańcówwramachnaturalnychograniczeń.Uznaje