Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
składnikajegostrukturygenologicznej.Podrugie,hymnjakogatu‑
nekwywodzącysięzliteraturyantycznejinależącywepoceśred‑
niowieczadogłównychformpoezjireligijnejjakouroczystaiutrzy‑
manawpodniosłymtoniepieśńpochwalna2cieszyłsięuznaniem
klasyków,traktującychgojakoszczególną—ocharakterzereligij‑
nym—odmianęody3.Jegoantycznyrodowód,retorykaiswoiste
cechymetryczneodpowiadałygustomklasyków,tesamejednakpo‑
wodysprawiały,żegatunekówniemógłnależećdoformszczegól‑
niepreferowanychprzezromantyków,pomimoiżniektórzy—jak
Mickiewicz—wklasycystycznejszkolepoetyckiejterminowali.
Zastrzeżeniatepotwierdzapobieżnanawetlekturatekstów,któ‑
reztradycyjnym—antycznym,średniowiecznymczyklasycystycz‑
nymhymnemprzeważnieniewielemająwspólnego.Czytelnikmoże
więcpodejrzewać,żezfaktutegozdawalisobiesprawęsamiautorzy
iposługującsięowąnazwągatunkowąświadomie,zamierzalisuge‑
rowaćokreśloneodczytanieutworu.Wpewnymstopniutakąfunk‑
cjęnazwagatunkowapełniłajużwdawnychepokach—tamjednak
chodziłogłównieopoinformowanieczytelnika,czegooczekiwać
mawtokulekturyutworu,cobyłomożliwewwarunkachwzględ‑
nieustabilizowanychregułpoetyckich4.WromantycznychHymnach
—wsytuacjizatarciawyraźnychgranicpomiędzygatunkamiczy
wręczścieraniasięróżnychkonwencjiwobrębiejednegoutworu5
użycietakiejnazwypełnićmusiinną,bardziejskomplikowanąrolę,
2Ohymniejakogatunkupoezjireliginejzob.m.in.J.Schnayder:Hymn.„Za‑
gadnieniaRodzajówLiterackich”1960,T.3,z.1.
3Wyraźnieujmujątowtensposóbówczesnepraceteoretyczne,np.E.Słowa‑
ckiego:Teoriapoezji.W:Idem:Dziełazpozostałychrękopismówogłoszone.T.2.Wilno
1826,s.74—75.
4Wpoezjiklasycystycznejflnazwygatunkowebyłynietyleodpowiednikiem
odmiennościzasadbudowyposzczególnychodmianpoezji,ilesygnałemokreśla‑
jącymprzedewszystkimodbiórczytelniczyutworu”.(T.Kostkiewiczowa:Klasy-
cyzm,sentymentalizm,rokoko.Warszawa1979,s.125).
5Toperspektywa,wktórejfloglądowipodlega»ruchkonwencji«wewnątrz
utworu,terenemobserwacjijestdialogtoczonyprzezróżnewzorcebądźichele‑
menty,tworzącezamknięty,wewnętrzniespoistyiindywidualnyukład,charak‑
terystycznydlakonkretnegoutworu”.(A.Opacka,I.Opacki:Ruchkonwencji.Szki-
ceopoezjiromantycznej.Katowice1975,s.12).
/20/
