Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Wcałymokresiepozimnowojennym,m.in.zewzględunadużąasymetrię
potencjałówPolskiiRosji(szerokorozumianąsiłęfizycznątychpaństw),ich
geopolityczneusytuowanieorazroleodgrywanewstosunkachmiędzynarodo-
wych,znaczenieRosjidlaPolskiwpłaszczyźniepolitycznejibezpieczeństwa
orazwpłaszczyźniegospodarczejbyłozdecydowaniewiększeniżznaczenie
Polski,wtychsamychdziedzinach,dlaRosji.Znajdowałotoswójwyraztak-
żewkoncepcjachpolitykizagranicznejibezpieczeństwaPolskiiRosjioraz
wopracowaniachnaukowychipublicystycepolitycznejobupaństw.Woma-
wianymokresieRosjaodgrywałajednązgłównychrólwpolskiejpolityce
zagranicznejibezpieczeństwa.NatomiastrolaPolskiwpolitycezagranicznej
ibezpieczeństwaRosjiniebyłanazbytznacząca.StosunkiRosjizPolską,choć
zupływemczasunabieraływiększegoznaczenia,nienależałydopriorytetów
rosyjskiejpolityki.DlaPolskibardzoistotnafunkcja,jakąpełniławjejpolityce
zagranicznejibezpieczeństwaRosja,wynikałam.in.ztragicznychdlaPolski
iPolakówdoświadczeńhistorycznychzwiązanychzpolsko-rosyjskimirela-
cjamiwostatnichkilkustuleciachorazzwiążącymsięztym,utrzymującym
się,aleiświadomiewzmacnianymprzezmediaiznacznączęśćpolskiejklasy
politycznej,wizerunkiemRosjijako:głównegozagrożeniaiprzeciwnikaPolski
oponadczasowymcharakterze;największegopaństwapowstałegonaobszarze
byłegoZSRR,dysponującegonajwiększymwśródpozostałychpaństwWNP
potencjałemgeograficznym,demograficznym,gospodarczym,militarnymoraz
zdecydowaniewiększyminiżpozostałepaństwaWNPmożliwościamioddzia-
ływaniapolitycznegonaobszarzebyłegoZSRR;jednegozgłównychpartnerów
handlowychPolski;głównegoeksporterasurowcówenergetycznychdlapolskiej
gospodarki(ropyigazu);mocarstwaeurazjatyckiegooznaczącychmożliwo-
ściachoddziaływaniawpłaszczyźniepolitycznej,bezpieczeństwaigospodar-
czejtakżewskaliglobalnej.
DlaRosjiznaczeniePolskiwynikałoprzedewszystkimznastępujących
względów:położeniageograficznegonaszegokraju,wtymgeopolitycznego
usytuowaniaPolskimiędzyRosjąaNiemcami-największympartnerempo-
litycznymigospodarczymRosjinaZachodzie;sąsiedztwapoprzezenklawęka-
liningradzką;tranzytowychatutówPolski(przezterytoriumPolskiprzechodzą
najkrótszelądowepołączeniakolejowe,drogoweorazrurociągowe(ropanafo-
wa)igazociągoweRosjizEuropąZachodnią7.PouzyskaniuprzezPolskęczłon-
7WrazzzakończeniembudowypierwszejnitkiGazociąguJamalskiegowroku1999przez
terytoriumPolskiprzechodziło16%rosyjskiegoeksportugazu.RurociągiemnPrzyjaźń”płynęła
ropanafowa,stanowiąca30%tegosurowcaeksportowanegoprzezFederacjęRosyjską.Wtym
okresiepolskiefirmytransportowestałysięrównieżjednymiznajwiększychprzewoźników
różnychtowarów,atakżeartykułówspożywczychzEuropyZachodniejdoRosji.A.W.Mal-
gin:StosunkipolitycznemiędzyPolskąaRosjąpo1990r.W:Białeplamy-czarneplamy.Sprawy
trudnewrelacjachpolsko-rosyjskich(1918-2008).Red.A.D.RotfeldiA.W.Torkunow.War-
szawa2010,s.701;Zob.M.Menkiszak:PolskawstrategiimiędzynarodowejFederacjiRosyjskiej.