Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rosjajakouczestnikprocesówglobalizacyjnych
najważniejszychkwestiinaświecie.Prowadzeniewielowektorowejdyplo-
macjiprzyograniczonychmożliwościachokazałosięjednakzbytkosztow-
ne.Rosjaniezrozumieli,żenwszechobecność”wewspółczesnymświecie
jestniedoudźwignięcia,Rosjapotrzebujewięcsamoograniczenia34.
Opowiedzeniesięzanmultipolarnością”byłoważnymsygnałemdlaZa-
chodu,żeRosjaniepozwolinaponownepodzieleniekontynentueuropejskie-
go,naktórymwidziałaonazawszeswojąważnąmocarstwowąrolę.Rosja
niechciałateżakceptowaćjakichkolwiekjednostronnychdecyzji,którego-
dziłybywjejinteresy.Byłtoefektdoświadczeńzwiązanychzamerykań-
skąaktywnościąnaBałkanach,atakżeinterwencjiwIraku.Rosjaniezaczęli
domagaćsięzaprzestaniastosowaniaprzeznajwiększepotęgiZachodujed-
nostronnychsankcjiekonomicznychiprzywróceniarespektuwobecprawa
międzynarodowego.Paradoksembyłoto,żepokomunistycznaipototalitarna
Rosjażądała,przynajmniejretorycznie,więcejdemokratyzmuwstosunkach
międzynarodowychniżtradycyjniedemokratycznepaństwaZachodu35.Wi-
działasiebiewpozycjiwspółdecydentaonajważniejszychsprawach,doty-
czącychładumiędzynarodowego.Wszystkotobyłorezultatemniepowodzeń
związanychzpróbamizintegrowaniasięzZachodemwpierwszychlatach
dziewięćdziesiątych,kiedyRosjaniesnuliplanyustanowieniapreferencyj-
nychstosunkówzUSAnazasadachnrównegopartnerstwa”36.
SytuacjauległazmianiepoatakuterrorystycznymnaStanyZjednoczone
w2001r.,kiedyWładimirPutinjednoznacznieopowiedziałsięzaobroną
wartościwypracowanychnagrunciewspólnotypaństwzachodnich.Uzna-
nieamerykańskiegoprzywództwawwalcezterroryzmemdawałoRosja-
nomnadziejenawłączeniesięwkształtowanienowegosystemubezpie-
czeństwaiwypracowanienowychregułgrynaarenieglobalnej.Tymczasem
Zachód,wtymUSA,porazkolejnyzawiódłRosję.Obstającprzypoparciu
dlageopolitycznegopluralizmuwprzestrzeniporadzieckiej37,wstolicach
mocarstwzachodnichmyślanoraczejotym,jakwykorzystaćpotencjałsu-
rowcowo-energetycznyRosjidlaswoichwłasnychpotrzebiinteresów.
Nierezygnujączposzukiwaniaprzeciwwagidlahegemonizmuame-
rykańskiego38,Rosjadokonujeobecnienregionalizacji”swoichinteresów,
34S.Bieleń,IdentyfikacjaRosjiwstosunkachmiędzynarodowych,w:S.Bieleń,M.Raś
(red.),PolitykazagranicznaRosji,Warszawa2008,s.13-46.
35КонцепциявнешнейполитикиРоссийскойФедерации2000,в:Внешняяполитика
ибезопасностьсовременнойРоссии1991-2002,Москва2002,т.4,s.111.
36Е.М.Примаков,МоскваиВашингтон:нужныдовериеисотрудничество,nРоссия
вглобальнойполитике”2005,№11-12,s.177-178.
37Z.Brzeziński,Wielkaszachownica.Głównecelepolitykiamerykańskiej,Warszawa1998.
38Apogeumdeterminacjirosyjskiejwtymwzględziemożnaodnaleźćwmonachijskimwy-
19
