Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Budowanaskórka
25
mikroskopemnaskórekmawyglądmozaikiskładającejsięzkilkupłaskoułożonych
warstwkomórek.Dolna,falistalinianaskórka,zobecnąpodniątzw.błonąpodstaw-
ną,powstajewwynikuwpuklaniasiędonaskórkabrodawekskórywłaściwej,mię-
dzyktórymiznajdująsięwypustki(sople)naskórkowe.Takabudowapowoduje
wzajemnezazębianiesięnaskórkaiskórywłaściwej,zabezpieczajeprzedmecha-
nicznymoderwaniem,aponadtoposzerzabrodawkowanieskóryistwarzalepsze
warunkiodżywczedlanaskórka.
Warstwynaskórkaróżniąsięmiędzysobąnietylkobudowąwchodzącychwich
składkomórek,alerównieżodmiennymmetabolizmem.Ogółemnaskórekdzielisię
napięćwarstw(liczączgłębikupowierzchni):warstwapodstawnaalborozrodcza,
warstwakolczysta,warstwaziarnista,warstwajasna,warstwarogowa.
Warstwązapoczątkowującącyklprzemianrozwojowychnaskórkajestnajgłębiej
położonawarstwapodstawna,azakończenieprzemianmorfologicznychibioche-
micznychwnaskórkustanowiwytworzeniesięwarstwyrogowej-biologicznie
martwej(tj.bezjądrowej,niezdolnejdopodziałówkomórkowychimetabolizmu),
mniejlubbardziejwidoczniesięzłuszczającej.
Warstwapodstawnanaskórka(stratumbasale)zbudowanajestzazwyczaj
zjednegoszereguwalcowatychkomórek,ściśleprzylegającychdosiebie,oułoże-
niupalisadowatym.Odpodstawykomórekodchodząwgłąbwypustkiprotoplazma-
tyczne,stykającesiębezpośredniozpodobnymiwypustkamiskórywłaściwej.Zna-
czeniewarstwypodstawnejsprowadzasiędojejfunkcjirozrodczej(mitozyjąder),
copowodujestałewypychaniekupowierzchninaskórkastarszychkomórekprzez
dzielącesięupodstawykomórkimłode.Pozatymwarstwapodstawnajestmiejscem
powstawaniamelaninywidocznejwmelanoblastachwpostacimniejlubbardziej
obfitychziarnistościbarwnikowych.
Warstwakolczystanaskórka(stratumspinosum)jestdrugąkolejnąwarstwąna-
skórka.Tworząjąkomórkiwieloboczne,łączącesiępoprzezwypukleniaodpowia-
dającedesmosomom.Komórkitenieprzylegająściśledosiebie,leczsąoddzielone
przezprzestrzeniedająceukładowysystemszczelinwypełnionychchłonką.
Warstwaziarnistanaskórka(stratumgranulosum)stanowiswegorodzajunie-
przezroczystąpłytkęwnaskórku.Warstwatawnaskórkugrubymskładasięz3-4
rzędówkomórek,podczasgdywnaskórkucienkimjestonazredukowanadojedne-
goszeregulubteżmożebrakowaćjejzupełnie.
Warstwajasnanaskórka(stratumlucidum)jestwidocznawpostacijasnejsmu-
gimiędzywarstwąziarnistąarogową(jestszczególniewyraźnawnaskórkugru-
bym,np.wzrogowaciałymnaskórkudłoniipodeszew).Strukturatejwarstwyjest
bezpostaciowa,załamujeonapodwójnieświatło.Zbudowanajestzciałabiałkowego
-eleidyny,homogennejsubstancjibiałkowej,stanowiącejprzejściedokeratyny.
Keratynazaliczanajestdoskleroprotein.Niejestonasubstancjąjednolitąchemicz-
nie-rozróżniasiękeratynęnaskórka,włosówipaznokci.
