Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AmerykąiCzechosłowacją,wymieniłpaneuropejskąfederacjęjakore-
mediumnachoroby,którebyłyprzyczynądwóchwojenświatowych,
aobecniewydająsięgrozićwywołaniemtrzeciej.Jegosłowaoosta-
tecznymwyzwoleniuCzechosłowacjibyłydobraneostrożnie,zawie-
rającm.in.całkowicieniepolemicznąideę,żepokójświatowywymaga
samostanowieniaEuropyWschodniej.Odwołałsięrównieżdosymbo-
liki1Maja,wtrącająco„kreatywnymduchuirosnącejsileruchuzwiąz-
kowego”naZachodzie.
PoJacksoniemikrofonprzejąłFerdinandPeroutka,dyrektorGłosu
WolnejCzechosłowacji,jaknazywanabyłatasekcjawpierwszym,bojo-
wymokresie*.Peroutkabyłlegendarnąpostaciączechosłowackiejelity
intelektualnej.ByłbliskimwspółpracownikiemT.G.Masaryka,ojcade-
mokratycznejCzechosłowacji,orazwybitnympublicystąihistorykiem,
więzionymprzeznazistów,apóźniejzmuszonymprzezkomunistów
doemigracji.Peroutkastaniesiępóźniejsławnydziękiswymniedziel-
nymkomentarzomwRWE,atakżedziękitemupierwszemuwystąpie-
niu,którebyłoperełkąantytotalitarnegoeseju.„Wieledasiępowiedzieć
nakorzyśćdawnychtyranów,jeśliporównaćichdotyranówdzisiej-
szych”,powiedziałikontynuował:
Dawnityranibyliprzynajmniejszczerzy.Niedbalioswojeofiary
potym,gdyjezgnietli[ł].Dzisiejszytyranczynidwierzeczyjed-
nocześnie:torturujenaród,poczymrozkazujemusięuśmiechać[ł],
jakufotografa.Odkrytazostałabowiemstraszliwabroń–propagan-
dapaństwtotalitarnych.Dzisiejszytyranwysyłazawszedwóchemi-
sariuszy:uzbrojonychagentówifałszerzyidei;krzepkichtypóworaz
chuderlakówwokularachiozapadniętychpiersiach;chuliganów,
którzybijąnaród,iłobuzów,którzydziękujązapobiciewimieniu
narodu.Potajniakuprzychodzi–aczasemgopoprzedza–kłamca.
Peroutkadodałtakżefragmentolosieczechosłowackiegodzienni-
karstwa–któresamkształtowałinaktórewpływałprzezpoprzednie
dwiedekady–podrządamikomunistów:
Trzylatatemuposłaliponas,donaszychredakcji,uzbrojonązgra-
jęzulicy,pilnowanąprzezpolicję,żebynicsięjejniestało.Taciemna
masaokupowałanaszedrukarnieiredakcje.[ł]Stanąwszyprzed
nami–stuuzbrojonychtypównajednegonieuzbrojonego–powie-
dzielinam:terazpokazaliśmywam,żeniemacieracji.Otóż,kiedy
*
Początkowo,do1958r.,wszystkiesekcjejęzykoweRWEnosiłynazwęGłos
WolnejCzechosłowacji,GłosWolnejPolski,Bułgariiitd.
25
