Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tomocarstwatotalitarnezrobiłynajbardziejkonsekwentnyużytekzra-
diadlazagranicy.Jakopierwsipolitycznypotencjałoddziaływaniaradia
dostrzeglibolszewicy;chociażwokresiemiędzyrewolucjąaIIwojną
ZwiązekRadzieckinieposługiwałsięprogramamidlazagranicyce-
lemwywoływaniarewolucjiwinnychkrajach,tonadawałprecyzyjnie
adresowaneaudycje,np.skierowanedokrajów,wktórychtoczyłysię
granicznesporyalbowktórychsiłylewicowemiałyszanseuzyskania
znacznychwpływów.Wlatach30.ZSRRbyłjedynymkrajem,który
puszczałantynazistowskieprogramydoNiemiec;później,popodpisa-
niupaktuRibbentrop–Mołotow,Stalinwykorzystałfaleradiowedoza-
straszeniaFinlandii,grożącFinom,żejeśliniezgodząsięnapewnekon-
cesje,podzieląlosPolski2.
Hitlerrównieżrobiłużytekzpropagandyradiowej.Wzórzostał
ustanowionywoszczerczejkampaniipropagandowejprzeciwLidze
NarodówirygoromzarządzaniawTerytoriumSaary,kampaniiprzy-
gotowującejprzyłączenietegoregionudoTrzeciejRzeszy.Następnie
przedmikrofonamiposadzononazistówzAustrii,żebyprzygotować
Anschluss,m.in.przeznawoływaniedozamachunakanclerzaEngelberta
Dollfussa.Podobnąmetodąposłużonosięwkampaniiprzygotowu-
jącejrozbiórCzechosłowacji.KonradHenlein,czołowynazistawśród
Niemcówsudeckich,zostałposadzonyprzedmikrofonem,abywygło-
sićkompletniesfingowaneoskarżeniaprzeciwrządowiCzechosłowacji
ookrucieństwawobecNiemcówsudeckich.WkońcuHitlerstworzył
siećpropagandowąoświatowymzasięgu,byzmusićdoemigracjiokre-
ślonychNiemcówinie-Niemców.Teostatnieaudycjeniebyłytakpro-
wokacyjne,jaktekierowaneprzeciwsąsiadom,gdyżusiłowanopraw-
dopodobniezademonstrowaćludzkieobliczeHitlera,nazistówiTrzeciej
Rzeszy3.
StanyZjednoczoneniemiałynarodowegoprogramupropagando-
wegoczyinformacyjnegoażdoczasuzaatakowania[wgrudniu1941r.]
terytoriumStanówZjednoczonychprzezJaponięwPearlHarboriprzy-
stąpieniadoIIwojnyświatowej.Dopewnegostopniabrakzaintereso-
waniapropagandąbyłodbiciemizolacjonistycznegonastawieniawUSA
wokresiemiędzywojennym.Prawdopodobnieważniejszympowodem
byłjednakbrakpaństwowegoradia,okolicznośćzupełniewyjątkowa,
gdyżwwielukrajachradiobyłowówczasutrzymywanewyłącznie
przezrządy.Cowięcej,Amerykanieakceptującmarketingbiznesowy
czypropagandęzwiązanązwewnętrznymikampaniamipolitycznymi,
mielinajwyraźniejawersjędosponsorowanejprzezrządpropagandy
międzynarodowej,scentralizowanezarządzaniepaństwowekłóciło
28
