Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Rozliczalnośćwbadaniachjakościdemokracji
31
zminimalistycznejkoncepcjidemokracjiJ.Schumpetera3.Wykorzystywana
takżebywadefinicjaL.Diamondademokracjiliberalnej7będącaposzerzeniem
koncepcjipoliarchiiokolejnetrzywarunkiodnoszącesięodochronywolności
jednostkiigrup4.Mimożenajczęściejwykorzystywanedefinicjedemokracji
wyrastajązproceduralnegorozumieniademokracji7toitakbrakjestjednej
wspólnejipowszechnieakceptowanejdefinicjidemokracjiwwymiarzeempi-
rycznym.Skutkujetotym7iżniezostałwypracowanyjedenwspólnykatalog
wymiarówczyelementówjakościdemokracji7codoktórychzgodnebyłoby
środowiskobadaczyzajmującychsiętątematyką.Awszakżenatejbaziebudo-
wanesąbarometryjakościdemokracji7któresąobecniejednymiznajczęściej
używanychparametrówdoklasyfikacjisystemówpolitycznych.Niemalżekażdy
badaczzajmującysięnaukamipolitycznymizetknąłsięztegorodzajuran-
kingami.Bardzoczęstosąonekrytykowane.Właściwieżadenzrankingów
niejestdoskonały.Pobieżnaanalizalegendyposzczególnychrankingównawet
niezbytwprawnemupolitologowipozwalawyłapaćlukikoncepcyjneibraki
wuzasadnieniudoboruniektórychwskaźników.Częstomożnaodnieśćwraże-
nie7żeniektórezewskaźnikówdobranezostałyjedyniezuwaginadostępność
danych;szczególnietakasytuacjamamiejscewprzypadkurankingówdotyczą-
cychdużejliczbypaństw.
Towiążesięzkolejnymproblememspotykanymprzyanaliziebadańjakości
demokracji7ztym7żewiększośćznichmacharakterilościowy.Problemy7jakie
napotykająbadaczejakościdemokracjiwujęciuilościowym7wynikająprzede
wszystkimzunikatowościposzczególnychdemokracji.Systempolitycznykaż-
degopaństwajestkonstrukcjąhistorycznąispołeczną.Forma7wjakiejsię
definiujespołeczeństwo7takjaksamarolaspołeczeństwaobywatelskiego
wfunkcjonowaniusystemupolitycznego7jestbardzoróżnoraka.Dlategoteż
trudnoniezgodzićsięzopiniąP
.SchmitteraiT
.Karla7którzytwierdzą7że
iocenpolitycznych;3)powszechneprawoudziałuwwyborach;4)możliwośćubieganiasię
ourzędypubliczneprzezobywateli;5)rywalizacjapomiędzylideramipolitycznymiogłosy
wyborcówiinneprzejawypoparcia;6)istnieniealternatywnychźródełinformacji;7)moż-
liwośćodbywaniasięwyborówwwarunkachwolności7równościiuczciwości;8)zapewnienie
zgodnościdziałańinstytucjizoczekiwaniamiwyborcówwyrażonymiwakciegłosowania
iwinnychformachekspresji.Zob.:R.Dahl7LaPoliarquia.Particiapciónyoposición7Madryt
20097s.13–25.
3
J.Schumpeter7Kapitalizm,socjalizm,demokracja7Warszawa19957s.312.
4
L.Diamondwyróżniatrzydodatkowewarunki:1)niemogąistniećtzw.obszaryzarezerwo-
wane7podlegającewładzywojskowejlubinnymsiłompolitycznymbądźspołecznym7które
niesąbezpośredniolubpośrednioodpowiedzialneprzedelektoratem;2)próczkontroli
ocharakterzewertykalnejdokonywanejprzezobywateliwwolnych7uczciwychwyborach7
powinnaistniećtakżekontrolaocharakterzehoryzontalnym;3)zapewnionypowinienbyć
szerokizakrespluralizmupolitycznegowrazzgwarancjamidlamniejszościkulturowych7
religijnych7etnicznychiinnych.Zob.:L.Diamond7IstheThirdWaveOver?7„Journalof
Democracy”19967nr77s.22.
