Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Rodzinyzwyboruipochodzenia–relacje,praktykiitożsamości
prowadzonezudziałemdziecipostawiłypytaniaorozwój,identyfikacjęseksu-
alnąorazrelacjęzotoczeniemdzieckawychowywanegowrodziniezwyboru
(Patterson,2000;Lambert,2005;TaskeriPatterson,2007;Tomalski,2007;
Farr,ForsselliPatterson,2010).Licznebadanianiewykazałyzależnościmiędzy
orientacjąseksualnąrodzicówatożsamościąseksualnądzieci,choćniektórejasno
wskazywałynawiększąotwartośćiakceptacjęwobecróżnorodnościgendero-
wejiseksualnej(Gottman,1989;Fitzgerald,1999).Wartozauważyć,żebadania
zudziałemsamychdzieciizwiązaneznimiwypracowywanemetodologiestano-
wiąnovumwnaukachspołecznych,któregopoczątekumiejscawiasięwlatach
dziewięćdziesiątychXXwieku(por.Harcourt,PerryiWaller,2011).Ichociaż
wewspółczesnychbadaniachzudziałemdzieciwystępujewieleparadygmatów
ipodejśćdoprowadzonychstudiów,tojednocześniewyróżniajedostrzeganie
perspektywydzieciioddawanieimgłosuwichsprawie.Jednymzgłównych
postulatówtzw.nowychstudiównaddzieciństwemjestpostrzeganiewielości
doświadczeńbyciadzieckieminietraktowaniedzieciństwajakopowszechnego
ijednolitegoetapużyciaspołecznego(Smart,2011).Oznaczato,podobniejak
wprzypadkudorosłości,koniecznośćwłączaniawbadaniaspołeczneróżnych
czynnikówdefiniującychdzieciństwo.Wśródnichmożnawymienićpłeć,klasę
rodziny,(niepełno)sprawnośćdziecka,pochodzeniaetniczne,wiekiwielein-
nych.Chodziwięcopostrzeganiedzieciństwaniejakomonolitycznejkategorii,
aleróżnorodnościdoświadczeń.TakjakróżniąsięodsiebieDświatyżycia”dzieci
wychowanychprzezparyróżnopłciowe,taksamozawewnętrznieniejednoli-
tenależyuznaćdoświadczeniadziecizezwiązkówlesbijskich,nawetjeśliwiele
charakterystykDbyciadzieckiem”będziesięwzebranychnarracjachpowtarzać.
Istotnewbadaniachzudziałemdziecistałysiępodejściauznająceautonomię
isprawczośćdzieci,włączająceetycznąsymetrięmiędzybadaczemadzieckiem,
atakżetraktującemłodychuczestnikówbadańjakoobywateliorazobywatelki
zwłasnymiprawami(Dockett,EinarsdóttiriPerry,2011).
Wstudiachdotyczącychdzieciiwłączającychjewbadaniawyróżniasiętrzy
podejściateoretyczno-metodologiczne,któresąkształtowanewdużymstop-
niuprzezstosunekbadaczyibadaczekdosamegostatusudzieciństwa(Punch,
2002).Pierwszeznichtraktujedzieciwprocesiebadawczymjakdorosłych,co
skutkujewykorzystaniemtychsamychmetodbadawczychwodniesieniudoza-
równomłodychosób,jakipełnoletnichaktorówspołecznych.Drugiepodejście,
stanowiąceprzeciwieństwopierwszego,zakłada,żedziecimająswójspołeczny
światzupełnieodmiennyodświatadorosłych,ipostulujewykorzystanieinnych
metod(np.etnografii),byzrozumiećichdoświadczenia.Trzeciaperspektywa
łączyniejakodwiepierwszeidomagasiępostrzeganiadziecijakdorosłychzjed-
noczesnymuwzględnianiemróżnic,jakiedzielątedwaświatyspołeczne.Chodzi
więcodostrzeżeniewdzieciachsprawczychpodmiotów,zprawamiigłosemdo
opowiedzeniaswojegodoświadczenia.Wtymprzypadkurekomendujesięwy-
korzystaniemetoditechnikdostosowanychdoumiejętnościipotrzebdziecka,
