Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
KatarzynaDuda
dotrumny,przelotu,czypogrzebunakosztpaństwa.DlategozapewnePrilepin
ztakąskrupulatnościąodnotowałzwykłąludzkądobroćjednegozdowódców,
którypostarałsięoΠzbiorowy”transportzwłokdoRosji:
Zbokuułożonowrównyrządkilkadziesiątciał.Żołnierzyki…Pośmiertnazbiórka.
Poziomaparada…Twarzamikuniebu.DosłowniewypełnilirozkazΠspocznij”
.Tyl-
koręceleżąjakośnieregulaminowo…(Patologie,s.107-108).
Dodajmy,iżbezimiennośćśmiercibyłaaprobowanaprzezzwierzchni-
ctwowojskoweArmiiRosyjskiejtakżeidlatego,żezmniejszałastatystykę
strat.
Sytuacjęszeregowychżołnierzyrosyjskichpogarszaławdużymstopniu
ingerencjaFederalnejSłużbyBezpieczeństwaFederacjiRosyjskiej(FSB),od
samegopoczątkużywozainteresowanejwpodsycaniukonfliktuczeczeń-
skiego.Wiedząc,żerosyjscyżołnierzeorazsiłyopozycyjnewobecDżochara
DudajewamogływkażdejchwilirozpocząćszturmnaGrozny,18listopada
1994r.funkcjonariuszeFSBpodjęlipierwsząpróbęwzbudzenianastrojów
antyczeczeńskich,dopuszczającsięzamachuterrorystycznego,októregozor-
ganizowanieoskarżylinastępnieseparatystówczeczeńskich29.Wiedzieli,że
jeśliudasięrozniecićszowinistyczneodczuciamoskwian,łatwiejbędzietłu-
mićruchnarodowowyzwoleńczywCzeczenii30.PodczasIwojnyczeczeńskiej
wlatach1994-1996organybezpieczeństwapróbowałyudaremnićmarszRo-
sjikuliberalno-demokratycznemumodelowispołeczeństwa.Celepolityczne
IIwojnyczeczeńskiejbyłyznaczniepoważniejsze:wykorzystaćchaoswyni-
kłyzkonfliktudoprzejęciawładzywRosjipodczaszbliżającychsięwyborów
prezydenckichwroku200031.Zadaniewywołaniawojnyprzypadłowudziale
właśnieFSB.
Próczpowyższych,zakrojonychnaszerokąskalęcelów,funkcjonariusze
FSBwykonywaliteżinnezadania.Staleinwigilowaliżołnierzy,sprawdzaliich
czynnyudziałwwalce,adezerterówitych,którymudałosięucieczniewoli
czeczeńskiejtraktowanojakwrogówipoddawanoichniejednokrotnieokrut-
nymtorturom:
29WtekścieniniejszymnieporuszamywątkuwybuchówwWołgodonsku,Bujnaksku,ak-
cjiwBiesłanie,teatrzenaDubrowce,gdyżsprawyteniezostaływziętepoduwagęwpo-
wieściachtuinterpretowanychianalizowanych.Opowyższychproblemachiichremini-
scencjachliterackichzob.:K.Duda,TeoriakonfliktówalboRosja„demokratyczna”
.„Pan
Heksogen”AleksandraProchanowa,[w:]Humanistykaslawistycznadziś.Nowespojrzenie
istanowiska,red.L.Suchanek,Kraków2005,s.29-41,PraceKomisjiKulturySłowian,
t.4.
30Zob.A.Litwinienko,J.Felsztinski,WysadzićRosję,tłum.M.Szymański,Poznań
2007,s.29.
31Ibidem,s.75.
