Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rodzajeźródeł
I33
leniebyłasporządzanazprzesadnąskrupulatnością.Komunikacjamiędzysektorem
kinematografiiawładzamipartyjnymimiałabowiemrównieżcharakternieformalny
iodbywałasiętakżeustnie(Zajičekwspominałnaprzykład,żeAleksanderFordmiał
bezpośredninumertelefonudoJakubaBermana,którywkierownictwiepartiinadzoro-
wałsprawykultury).Wodniesieniudookresustalinowskiegojesttotymbardziejpraw-
dopodobne,żeStanisławAlbrecht,którykierowałGDFPorazCUK,byłbratemJerzego
Albrechta,członkaKomitetuCentralnegoPPRiPZPR.
Dokonującselekcjiźródeł,możnabyłowybraćtylkotewytworzoneprzezjednąin-
stytucję(naprzykładprzezMinisterstwoInformacjiiPropagandy)albosięgnąćpoma-
teriałynajbardziejreprezentatywnedlacałokształtuproblematykirozpowszechniania
iopublikowaćniektóretylkodokumenty,alewiększejliczbyinstytucjiiorganizacji.Wy-
braliśmydrugąmożliwość-takżezuwaginafakt,żeprezentacjawszystkichdoku-
mentówpartii,publikacjawszystkichprotokołównFilmuPolskiego”iCUKlubprzygo-
towanietomuocenzurzefilmowej(byćmożeprzyjdzieczasinatakieprzedsięwzięcia)
kierowałabynaswstronęzagadnieńszerzejpojętejkinematografii-gdyżdużaczęść
archiwaliówdotyczyprodukcjifilmowej.
ChociażudostępnianewArchiwumAktNowychdokumentypozwoliłynamodtwo-
rzyćdużączęśćzjawiskiprocesówzwiązanychzwykształceniemsięsystemudystry-
bucjiieksploatacjifilmówwPolsceLudowej,niezbędneokazałosięprzeprowadzenie
kwerendyuzupełniającejwarchiwachlokalnych.Chcieliśmybowiemposzerzyćper-
spektywęwładzcentralnych,któradominujewdokumentacjiarchiwalnejskładającej
sięnazespołyAAN,operspektywęczynnikówterenowych.Ponadtodążyliśmydo
wzbogaceniakorpusumateriałówźródłowychodokumentynieobecnewAAN,których
istnieniewarchiwachlokalnychsugerowałypewneposzlakiodkrytewtrakciekwe-
rendwWarszawie.Biorącpoduwagę,żesiećarchiwówpaństwowychobejmujeobecnie
kilkadziesiątoddziałówterenowych,azarazemzachowującwpamięciradęudzieloną
przezKrzysztofaKornackiegotym,którzychcielibywsposóbkompleksowyzapoznać
sięzkwestiąrozpowszechnianiawPolsce(npodstawowezasadyobowiązujące»nadole«
wrozpowszechnianiupoznaćmożnajużnajednymprzykładzie”24),nawstępiepostano-
wiliśmywytypowaćkilkamiast,któreoddawałybyspecyfikęposzczególnychregionów
PolskiLudowejwpierwszychlatachpozakończeniuwojny.Zuwaginakształtorgani-
zacyjnyupaństwowionejkinematografii,istotnebyłyzwłaszczakwerendywarchiwach
24
wierającastenogramzposiedzeniaKomisjizdnia26stycznia1949,liczący31stron.Napierwszejstro-
niezawieraonklauzulę:nWobectego,żenapoprzednimposiedzeniupostanowiononierobićprotoko-
łu,apoprzestaćnastenogramie(ś)zostajeprzyjętywniosek:wrócićdodawnejmetody,robićkrótki
protokół,czytanyizatwierdzonyprzeztowarzyszy,któregojedenegzemplarzmabyćwysłanydoKC
(ś),aniezależnieodtegorobićstenogramniekontrolowanydowłasnegoużytkuKomisji(AAN,KC
PZPR,sygn.V-8).Towłaśniekrótki(trzystronicowy)protokółjestwteczceXVIII-31.
KrzysztofKornacki,ArchiwumOkręgowegoPrzedsiębiorstwaRozpowszechnianiaFilmów(OPRF)wGdań-
skuijegopotencjałbadawczy,[w:]Archiwawewspółczesnychbadaniachflmoznawczych,red.BarbaraGiza,
PiotrZwierzchowski,KatarzynaMąka-Malatyńska,WydawnictwoScholar,Warszawa2020.