Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RosjaiZwiązekRadziecki
15
IOgólnozwiązkowyZjazdRad.Powziętonanimuchwałęozjednoczeniupań-
stwowychrepublikradzieckichwZwiązekSocjalistycznychRepublikRadziec-
kich32.
WskładZSRRweszłyRosyjskaFederacyjnaSocjalistycznaRepublikaRadziec-
ka,UkraińskaSocjalistycznaRepublikaRadziecka,BiałoruskaSocjalistycznaRe-
publikaRadzieckaiZakaukaskaFederacyjnaSocjalistycznaRepublikaRadziecka,
zktórejpóźniejpowstałytrzyrepublikizwiązkowe-Armeńska,GruzińskaiAzer-
bejdżańska33.W1924r.utworzonosamodzielnezwiązkowerepublikiradzieckie
wAzjiŚrodkowej-UzbeckąiTurkmeńską,aw1929r.-Tadżycką,którerównież
weszłydoZSRR.W1936r.wZSRRpowstałysamodzielnerepublikizwiązkowe:
KazachskaiKirgiska.
1020PołożenieZwiązkuRadzieckiego
PodwzględemterytoriumZwiązekRadzieckibyłnajwiększympaństwemświata.
Zajmowałonobszaropowierzchni22402,2tys.km2,zczegookoło75%byłopo-
łożonewAzji,aokoło25%wEuropie.
NajdalejwysuniętynapółnockontynentalnypunktZSRRznajdowałsię
dalekozaliniąkołapodbiegunowego-naPrzylądkuCzeluskinnaSyberii
(77045’szer.geogr.północnej),anawyspachprzylądekFligelinaWyspieRudol-
fa(81050’szer.geogr.północnej).Najbardziejwysuniętymnapołudniepunktem
ZwiązkuRadzieckiegobyłaułCzilduchtera,położonywpobliżumiastaKuszkana
granicyzAfganistanem(35008’szer.geogr.północnej)34(zob.rysunek1.1).
32Ibidem,s.311.Więcejzob.w:С.M.Якубовская,СтроительствосоюзногоСоветскогосо-
циалистическогогосударства1922-1925гг.,Наука,Москва1960;С.M.Якубовская,Раз-
витиеСССРкаксоюзногогосударства.1922-1936гг.,Наука,Москва1972;;.n.Шейнис,
ОбразованиеСССРиегоперваяконституция,„Российскаяистория”2010,№1,s.64-80;
;.n.Шейнис,БольшевитскаявластьиперваясоветскаяКонституция1924г.,„Обще-
ственныенаукиисовременность”2012,№1,s.106-121;Н.M.Хмара,Изопытанацио-
нально-государственногостроительствавСССР(1920-е-1930-егоды),„Отечественная
история”2006,№6,s.126-139.
33RosjajakorepublikafederacyjnazostałaproklamowananaIIIWszechrosyjskimZjeździeRad,
zaśnazwaRSFRRwformiekonstytucyjnejzostałaprzyjętanaVZjeździeRad,wKonstytu-
cjiRSFRRzdnia10lipca1918r.UkraińskaSRRzostałaproklamowana25grudnia1917r.,
BiałoruskaSRR-1stycznia1919r.,zaśZakaukaskaSFRR-12marca1922r.Zakaukaską
SFRRtworzyłytrzyzakaukaskierepublikiradzieckie:Azerbejdżańska(utworzona28kwietnia
1920r.),Armeńska(powstała19listopada1920r.)iGruzińska(utworzona25lutego1921r.).
Zob.F.Siemieński,Powstanie,treśćiznaczenieradzieckiegoustrojufederalnego,„RuchPrawni-
czy,EkonomicznyiSocjologiczny”1977,nr3,s.9.
34ZwiązekRadziecki.Geografa,historia,ustrój,s.8.
