Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
AgnieszkaBieńkowska
Pierwszerelacjespołeczne,jakiedzieckonawiązuje,torelacjezrodzicami.Sąone
skutkiemrealizacjiuwarunkowanejbiologiczniepotrzebynawiązaniatrwałej,
głębokiej,emocjonalnejwięzizosobnikiemtegosamegogatunku(Bowlby,
2007).Wyraźneprzejawypowstaniatejwięzi,zwanejprzywiązaniem,pojawiają
sięmiędzy7.a24.miesiącemżyciadziecka.Należądonich:sprzeciwwsytuacji
separacji,nieufnośćwobecobcychorazinicjowanie,wsposóbzamierzony,
komunikacjizopiekunem.
Jakośćprzywiązaniapowstającegomiędzydzieckiemarodzicemwdużym
stopniuzależyoddostępnościopiekuna,jegowrażliwościnasygnaływysyłane
przezdzieckoiumiejętnościadekwatnegozaspokajaniajegopotrzeb.Mary
Ainsworth(1978)wyróżniłatrzywzorceprzywiązania:bezpieczne,lękowo-
-ambiwalentneiunikające.Dlaprzywiązaniabezpiecznegocharakterystyczne
jestzaufaniedzieckadoopiekuna,którekształtujesięwwynikudoświadczania
jegodostępnościiwrażliwościnapotrzebydziecka,dbaniaojegokomfort
ibezpieczeństwo.Wsytuacji,gdyopiekunopuszczadziecko,przejawiaononega-
tywneemocje,alekiedypotemwraca,dzieckoreagujeradością.Przywiązanie
lękowo-ambiwalentnepowstajewsytuacjinaruszonegopoczuciabezpieczeństwa
związanegozniepewnościącododostępnościopiekunawsytuacjizagrożenia.
Nieobecnośćopiekunajestzwiązanazprzeżywaniemprzezdzieckosilnych,
negatywnychemocji.Powrótbudziambiwalentnereakcje:zjednejstronyulgę,
zdrugiejzłośćiagresję.Przywiązanieunikającejestefektemdoświadczania
niedostępnościrodzicabądźjegoniewrażliwościnasygnaływysyłaneprzez
dzieckowsytuacji,gdypojawiasięzagrożenielubjegopotrzebydomagająsię
zaspokojenia.Wsytuacji,gdyopiekunaniema,dzieckozachowujesięspokojnie,
alegdywraca,unikago.
Charakterystykawzorcówzachowaniawyraźnieakcentujerolęrodzicawich
powstawaniu.Wartojednakpamiętać,żeznaczeniedlakształtowaniawięzimogą
miećtakżewłaściwościsamegodziecka,takiejakjegotemperament(Plopa,
2014),jakrównieżczynnikikulturowe,związanezokreślonymiprzekonaniami
natematsposobupostępowaniawobecdziecka(Jeleńska,2010).
Przywiązaniedajedzieckupoczuciebezpieczeństwaiumożliwiapoznawanie
świata.Dzieckotraktujerodzicajakonbezpiecznąbazę,zktórejmożnabadać
środowiskoidoktórejdzieckomożepowrócić,ilekroćprzestraszysięwobliczu
