Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
TADEUSZPALECZNY
samościjednostekorazfunkcjonalności,wtymtrwałościgrupspołecznych.Liczne
gronosceptyków,pesymistówikrytykówtejfazyżyciaspołecznego,wjakiejznala-
złasięludzkośćuprogutrzeciegotysiąclecia2,donegatywnychskutkówzaliczatakie
jejcechy,jakniepokój,lęk,niepewność,niestabilność,nietrwałość,przejściowość,
ulotność,charakteryzującewszystkiesferyżyciaspołecznego.Wśródpozytywnych
wymienianatomiast:wolność,alternatywność,wielowariantowość,bogactwowybo-
ru,dostępność,obfitość,innowacyjność.Wbardzoszerokimkontekściespołecznym,
oznaczanymmianemponowoczesnego,zglobalizowanego,noweruchyspołecznesą
naturalną,wyłanianąwmiaręwzrostuniestabilnościiniepewnościreakcjąnaniepo-
koje,lękiiwyzwania.Noweruchyspołecznestająsię,zdaniemClausaOffe,Alaina
Touraine’aczyPiotraSztompki,odpowiedziąnabrakpodmiotowości,próbąporzuce-
niabiernościobywatelskiej,sposobemuczestnictwawdziałaniuzbiorowym,taktyką
prowadzącądozaangażowaniawrozwiązywaniedoraźnychipoważniejszychproble-
mówspołecznych3.Noweruchyspołecznestanowiązbiorową,racjonalną,aletakże
indywidualną,psychiczną,emocjonalną,dramatycznąreakcjęnaniepokojewywołane
przezprocesyglobalizacyjne.
Popierwsze,noweruchyspołeczneprzyjmująrozwójtechnologiczny,gwałtowny
skokzdolnościkomunikacyjnych,takżemiędzykulturowychimiędzycywilizacyjnych,
jakozjawiskonaturalneikorzystne.Wszystkieelementyświatowejinfrastrukturyin-
formatycznej:przekazyaudiowizualne,interaktywnatelewizjacyfrowa,Internet,łącz-
nośćsatelitarna,telefoniakomórkowa,sąnietylkodostępne,alesłużąutrzymywaniu
łącznościipełniąfunkcjeinstrumentalnewstosunkudogłównychcelówruchu.Część
nowychruchówspołecznychskierowanychprzeciwkoglobalizacjiwparadoksalny
sposóbwykorzystujejejefekty,rezultatyświatowegoskokutechnologiczno-infor-
matycznego.Uczestnicyiliderzynowychruchówspołecznychkorzystająnagminnie
zprzestrzeniwirtualnej,samolotówodrzutowych,wszystkichdostępnychśrodków
nowoczesnejtechnologiikomunikacyjnej,superszybkichpociągów,faksów,Internetu4.
Podrugie,noweruchyspołecznenietylkosąnastępstwem,aletakżeprzyczyniają
siędowiększejiszybszejmobilnościprzestrzennejispołecznejludzi.Uczestnicyno-
wychruchówspołecznychtowspółcześni„koczownicy”,wędrowcy,przemieszczający
siębłyskawiczniezmiejscanamiejscewśladzapolitykami,śledzącyaktualnewyda-
rzeniaprzyciągająceuwagęopiniipublicznej5.Symbolemtejprzestrzennejmobilności
sąalterglobaliści.Uczestnicynowychruchówspołecznychstająsię„roznosicielami”
globalizacji.Współuczestnicząwkształtowaniuświatowychtrendówgospodarczych,
2
ZygmuntBauman,Etykapostmodernistyczna,op.cit.;UlrichBeck,Społeczeństworyzyka...,
op.cit.;ImmanuelWallerstein,Analizasystemów-światów...,op.cit.
3
ClausOffe,Noweruchyspołeczne.Przekraczaniegranicpolitykiinstytucjonalnej[w:]Piotr
Sztompka,MarianKucia(red.),Socjologia.Lektury,WydawnictwoZnak,Kraków2007,s.218–
–224;PiotrSztompka,Ruchyspołeczne–strukturyinstatunascendi[w:]PiotrSztompka,Marian
Kucia(red.),Socjologia.Lektury,op.cit.,s.225–237;AlainTouraine,Wprowadzeniedoanalizy
ruchówspołecznych[w:]JerzySzczupaczyński(red.),Władzaispołeczeństwo.Antologiatekstów
zzakresusocjologiipolityki,t.1,WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa1995.
4
ManuelCastells,Siłatożsamości,op.cit.;ClausOffe,Noweruchyspołeczne...,op.cit.;Alain
Touraine,Wprowadzeniedoanalizyruchów...,op.cit.
5
ZygmuntBauman,Etykapostmodernistyczna,op.cit.
