Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nia.Wrazznimprzybylizapewnepotomkowiemożnych,którzyucieklizkraju
wrazzWładysławemWygnańcem
13.Niemożnawykluczyć,żetakżeniektórzy
niemieccyrycerze,którychksiążępoznał,uczestniczącwlicznychwalkachza-
chodniegomonarchy,przybyliwrazznimnaŚląsk.Równocześnieczęśćmoż-
nychwyemigrowałazeŚląska,gdyżniewidziaładlasiebiedalszychkorzyści
wprzebywaniuwotoczeniuskłóconegozinnymiPiastamiksięcia
14
.Ponadto
naterenyŚląska(głównieDolnego)wwiększejliczbieprzybywalirycerzeobcy.
Inaczejprzebiegałnatychterenachtakżeprocesheraldyzacji.OilewKróle-
stwie—oczymwspomniałemwcześniej—rodzinyniespokrewnionezesobą,
aposługującesiępodobnymherbem,łączyłysięnierazwjedenród,tonaŚląsku
takiezjawiska—awkażdymraziewtakiejskali—trudnozaobserwować.Dla-
tegomiędzyinnymiprzyjęłosięokreślaćrycerzazeŚląskajakoposługującego
sięwłasnymherbem.Orodziemożnamówićwprzypadkuosóbpieczętujących
sięRogalą,którymtoherbemnaterenieksięstwaopolskiegoposługiwałosię
kilkarodzin
15
,orazStrzałów,którzyuprogu
XV
wiekuzaczęlidzielićsięna
poszczególnerodziny,zczasemzaczynająceużywaćinnychnazwisk
16.Widać
także,żegdyrycerzepochodzącyzeŚląskaosiedlalisięnaterenachpodlegają-
cychwładzykrólówpolskich,ichherbystaranosięnazywaćpodobniedoher-
bówpolskichmimopewnychróżnicwizualnych.DlaprzykładuMerbot,który
w1427rokuzłożyłhołdkrólowiWładysławowiII,używałherbuCzewoja,choć
jegowłaściwyherbprzedstawiałtylkodwiepodkowy
17
.PolskaCzewojabyłatemu
herbowinajbliższawizualnieizapewnedlategotakizmodyfikowanyznakprzy-
jął,będącnaRusi.Czasempodobieństwaherbuużywanegoprzezśląskąrodzinę
doherbupolskiegorodupowodujeutożsamienieobuprzezhistoryków.Takim
przykłademjestherbBesów—pieńztrzemakorzeniami,dwomalistkamioraz
dwomasękami—nazywanyczęstobłędnieCielepałą.Omawiającepitafium
FemkiBorkowej,wprostpiszesię,żeznajdujesięnanimherbCielepała,choć
jesttoewidentnyherbBesów
18.OilewKrólestwiedokonywałsięprocesujed-
noliceniapodobnychherbów,tonaŚląskutegoniewidać.WPolsceuprogu
13T.Jurek:VomRitertumzumAdel…,s.60(autorwskazuje,żetakimpowracającymmoż-
nymbyłJaraczzPogorzeli).
14
Ibidem,s.60(badacztenwskazuje,żejednązrodzin,którapozostała,byliWierzbnowie).
15Łambinowiccy,Sokołowscy,Stachowscy,Szary,Świerczowscy.
16ZWierzchu,zPawonkowa,zRokicia,zBełsznicy,zObrowcaorazSzylanowie.
17
JanaZamoyskiegonotatyheraldyczno-sfragistyczne.W:F.Piekosiński:Studia,roz-
prawyimateriałyzdziedzinyhistoriipolskiejiprawapolskiego.T.7.Kraków1907,s.82,nr827
(herbCzewojazkrzyżemluzem);J.Sperka:Początkiosadnictwarycerstwaśląskiegona
RusiCzerwonej.B:Княжадоба.Історіяiкyльтура.Ред.Л.ВойтоВич.Вип.3.Львiв2010,
s.296—297.
18P.Mrozowski:Polskienagrobkigotyckie.Warszawa1994,s.196.
Genezarycerstwapolskiegoiprocespowstawaniarodów
51
