Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tywniesterowaćrynkiempieniądza.Dziękinimbankcentralnymożewpływać
napodażpieniądzabezpośrednio,regulującbieżącąpłynnośćbankówkomer-
cyjnych,ipośrednio,regulującobrótnarynkumiędzybankowym.Warunkiem
ichstosowaniajestprawidłoworozwiniętyrynekpapierówwartościowych,
azwłaszczapapierówskarbowych.Operacjeotwartegorynkuzastosowanopo-
razpierwszywlatachtrzydziestychXXwiekuwStanachZjednoczonych,gdzie
obecniewykorzystujesięjenabardzoszerokąskalę.WEuropieoperacjete
zaczętostosowaćpóźniej,np.weFrancjiw1977r.,awSzwecjinapoczątku
latosiemdziesiątych.WPolsceoperacjeotwartegorynkuzapoczątkowano
w1990r.,organizująccotygodnioweaukcjebonówpieniężnychNBP
,inastępnie
w1991r.,rozszerzającjenabonyskarbowe.
Wkrajach,wktórychzasadyprowadzeniatransakcjiwramachpolityki
otwartegorynkuregulowaneprzepisamiustawowymi,sprowadzająsięone
zregułydowymienieniarodzajówwalorówbędącychichprzedmiotemorazdo
określeniauprawnieńradybankuwzakresienp.przyjmowaniazaprzedmiot
tychtransakcjiinnychrodzajówpapierówniżte,którezostałypodanewustawie.
Ponadtoustawamożeokreślićdlabankuprawoustaleniawarunkówtransakcji
wzależnościodsytuacjimonetarnejkraju,np.przezzastrzeżenie,żeuzyskaneze
sprzedażywalorówśrodkiniemogąbyćwykorzystanejakokredytdlarządulub
dlawładzlokalnych.Wniektórychkrajachwustawieniewyodrębniasięopera-
cjiotwartegorynku,zregułyjednakznajdujesięwniejogólniesformułowa-
neupoważnieniebankucentralnegodoprzeprowadzaniatransakcjipapierami
wartościowymi.
Operacjeotwartegorynkusprowadzająsiędouprawnieniabankucentral-
negodozakupuisprzedażypapierówwartościowychostałymoprocentowaniu,
którymiprzeważniepapieryskarbowe.Poprzezteninstrumentbankcentral-
nypomniejszalubpowiększazasobygotówkowebankówkomercyjnych.Zakup
isprzedażtychpapierówodbywasięwedługokreślonychstópprocentowych,
ustalanychprzezbank.Dooperacjiotwartegorynkuzaliczasięzarównowarun-
kową,jakibezwarunkowąsprzedaż(lubkupno)papierówwartościowychdoko-
nywanąprzezbankcentralny.Przezrynekotwartywtychoperacjachrozumie
sięprzedewszystkimbankowyrynekpieniądza.
Prowadzącpolitykęotwartegorynku,skarbpaństwa,emitującpapie-
rywartościowe,pożyczapieniądzeodpodmiotów,którepapierytekupują,
czylipośredniozaciągakredytuspołeczeństwa,ponieważpapierywartościo-
weprzeważniekupowaneprzezbankikomercyjnezezgromadzonych
tamdepozytówludności.Stopaoprocentowaniaemitowanychwalorówjest
dlapaństwakosztemtakrozumianegokredytu.Walorytemajązróżnicowa-
neterminywykupu,zaliczasiędonichbowiembonyskarbowezterminami
zapadalnościod1miesiącado1roku,obligacjezterminamizapadalno-
ścinawetdokilkunastulat,atakżeskryptywieczyste,niewymagającespłaty
iprzynosząceichnabywcomstałyorazbezterminowydochód.Wśródtych
walorównajwięcejjestjednaktychzterminemwykupudo1roku,czylikrót-
koterminowych.
71