Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rynekpracy
*
Założeniemniniejszejpracyjestpodejścieinstytucjonalne.ZaRalphem
Fevrezostałyprzyjęteramyanalizyinstytucjonalnejrynkupracy,systematyzu-
jącejejakoskoncentrowanejużtonastroniepopytowejrynkupracy(takzwane
podejścieradykalnelubszkołaamerykańska),jużnajegoaspekciepodażowym
(szkołaaustriacka).Dlapodejściaradykalnegokluczowesątakiepojęciajak:
wewnętrznyrynekpracy,dualnyrynekpracy,zawodoweczylokalnerynkipracy.
Dlaanalizuwzględniającychaspektpodażowyważnejestzagadnienieprzetar-
guzbiorowegoijegowpływunaindywidualnyikolektywnykontraktopracę
(Fevre1992,Kozek1993).
BeztychpojęćzrozumieniezmianzachodzącychnarynkupracywPolsceod
początkutransformacjiniebyłobywogólemożliwe.Przykładowo:niemogliby-
śmyzrozumiećfenomenuwysokiejstopybezrobociawpewnychrejonachPolski
czywzrostupłynnychformzatrudnieniawcałejgospodarcewpierwszejdeka-
dzieXXIwieku.Wartozatemzastosowaćtepojęciadlacelówdiagnostycznych.
Ichużyciecoprawdaniepozwalanapodważenieprawdziwościparadygmatu
owyrównywaniusiępopytuipodażysiłyroboczej,alepozwalatęgrępokazać
wszczególnychformachrealizacji.Wtymtypieanalizysocjologiamożetakże
wykazaćswąprzydatność.
Popytnapracękształtujesięoczywiściewzależnościodwieluczynników
ekonomicznych,takichjakfazacyklukoniunkturalnego,temporestrukturyzacji
gospodarki,rozwójrynku,powstawanienowychjegonisz,postęptechnologiczny
jakodostarczycielnowychmożliwościitp.Zpunktuwidzeniasocjologiipopyt
nasiłęrobocząprzejawiasięjednakwkonkretnychformach.Badanieichjest
wkłademsocjologiiwopismechanizmupopytu.Sątoznanenamjużpojęcia
zewnętrznego–wewnętrznegorynkupracy,coreiperiphery,lokalności,pojęcie
wielkościzakładupracyjakomiejscagryrynkowej,kwestiętakzwanychniestan-
dardowychformzatrudnienia.
Socjologommożesięoczywiściewydawaćczymśoczywistym,żenajbardziej
użytecznibędąwtworzeniucharakterystykistronypodażowejrynkupracy.Czyż
możebyćcośbardziejzajmującegoniżsocjologicznyopissiłyroboczej?Socjo-
logiamaunikalnyaparatpojęciowyisprawdzonemetodybadań,narzędziain-
terpretacjiwynikówibardzopomysłoweteoriewyjaśniające.Analizapodażowej
kompozycjirynkupracyjestotyleinteresującadlasocjologów,żeci,którzynie
postrzegająswegopodejściajakozwiązanegozinstytucjonalizmem,wistociego
uprawiają.Dotegorodzajuanalizzaliczyłabymprzykładowowszystkiete,które
badajązwiązkimiędzysystememedukacjiarynkiempracy(Sloman1997,Adam-
ski1993),gdzieinstytucjeedukacyjnesąszczególnymprzedmiotemzaintereso-
wania.Najważniejszaczęśćanalizinstytucjonalnychkoncentrujesięjednakna
zupełnieinnymaspekciepodażowejkompozycjirynkupracy,bonainstytucjach
integrującychstronystosunkówpracyjakouczestnikówzbiorowegoprzetargu.
Zatemdrugazeszkółwramachpodejściainstytucjonalnegozwracauwagę
nawłaśnieinstytucjonalneuwarunkowaniapodażysiłyroboczej,wtymgłównie
