Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Turystykajakoprzedmiotbadańekonomicznych
XXwiekuprzedstawianejjakoalternatywadlaturystykimasowej)rozwijanej
woparciuozasadydeklaracjizChur(1984)itezyzToblach(1985)pojawiły
siękoncepcjewskazującenapotrzebęrozwojuturystykizposzanowaniem
szerokorozumianegośrodowiskaczłowieka.Koncepcjaekorozwoju,anastęp-
nie(szersza)zrównoważonegorozwojuuwzględniająmożliwościnaturalnego
flwrastania”turystykiwregionalneilokalnestrukturyspołeczneiwśrodowisko
przyrodnicze.Perspektywataoznaczapodejścieholistyczne(biznesowo-eko-
logiczno-społeczne)itraktowanieturystykijakozintegrowanejzinnymibran-
żamidziedzinygospodarki.Wychodziteżnaprzeciwpotrzebomdzisiejszych
turystówiregionówrecepcjiturystycznej38.
Koncepcjerozwojuendogenicznegowturystyceodwołująsiędopotrzeby
wykorzystaniawłasnychzasobówśrodowiskaprzyrodniczego,ekonomicznego,
instytucjonalnego,społecznegoikulturowego,kompetencjiiumiejętności
społecznościlokalnej.Omawianekoncepcjeniewykluczająpotrzebywsparcia
rozwojuprzezinwestycjezewnętrzne(publiczneiprywatne).Podkreślająza-
razempotrzebęotwarciaregionównazewnętrznerynkizbytuizewnętrznych
kooperantów.Zastosowaniematakżekoncepcjaizomorfizmu,tj.transferu
doświadczeńiinstytucjizewnętrznychdomiejscowejpraktykipolitycznejiad-
ministracyjnej39.
Dogłównychteoriiocharakterzemezoekonomicznymzaliczyćmożna:teo-
rięlokalizacji(J.H.vonThünen,A.Weber,W
.Christaller,A.Lösch,W
.Isard),
wtymteorięgospodarkiprzestrzennej;centrum-peryferie(teorięrozwojuza-
leżnego,niezrównoważonego);neoklasycznąregionalnąteorięwzrostu(teorię
zrównoważoną)imodelefazowe(np.koncepcjacyklużyciaproduktuiteoria
dojrzałościfirmy,podkreślającakwestięzależnościrozwojuobszaruodinno-
wacjiprzedsiębiorstw);koncepcjębiegunówwzrostu;teoriepolaryzacji(np.
koncepcjapolaryzacjiregionalnejG.Myrdala)ikoncepcjęterytorialnych
systemówprodukcyjnych(powstawaniedystryktówprzemysłowych,klastrów,
regionalnychsieciisystemówinnowacyjnych).
Wpoczątkowymokresierozwojuturystykidużąrolęodegrałateoria
lokalizacjiinwestycji.ZnacznydorobekwtejdziedzinieposiadaW
.Christal-
ler,którystwierdził,żedanemiejsce,rodzajturystów,doświadczeniaturystów,
zaangażowanieludnościmiejscowejzmieniająsięwczasie.Dominujepogląd,
żeprzebiegtegoprocesuzależywłaściwieodpoziomurozwojucywilizacyjne-
gokraju,cechsystemuspołeczno-gospodarczegoiodcharakterurynku(kraj
emisyjnyczyrecepcyjnyruchuturystycznego).Teoriaperyferiioddawnajest
38E.Nawrocka,Rozwójturystykiirozwójzrównoważony,PraceNaukoweUEweWrocławiu,
nr140,flEkonomia”,nr11,red.T
.Borys,B.Fiedor,Wrocław2010,s.87–100.
39T
.Grosse,Wybranekoncepcjeteoretyczneidoświadczeniapraktycznedotyczącerozwojuregionów
peryferyjnych,flStudiaRegionalneiLokalne”,2007,nr1,s.27–45.
