Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dynamikiprzepływówkapitałowychwewnątrzgospodarki.Wsumiesąto
właściwościuzupełniającesię,ajednocześnie–corazbardziejniezbędne.Wcałej
gospodarcenastępujebowiemsystematyczneprzyspieszeniejejtętna–coraz
szybciejzmieniasięgeneracjawyrobów,budujesięnowefabryki.Przyspieszyć
musząwięctakżeprzepływykapitału.Beznichwwysokorozwiniętychgospodar-
kachnieudałosiętakłatwoiszybkopokonaćkryzysuenergetycznegopołowylat
siedemdziesiątych,aregulacjedotycząceochronyśrodowiskamiałybypraw-
dopodobniezbliżonąskutecznośćjakpolskieprzepisywtejdziedzinie.Prze-
stawieniegospodarkiwymagabowiemprzekształceniakapitału,którepolegana
transformacjinietylkojegoformyrzeczowej(produkcjainnychurządzeń),ale
takżewłasności(środkiprzejmująlepsi),anawetformyfinansowania(np.przez
zawieranieopisywanychwrozdziale5transakcjiterminowych).
Wewszystkichrozwiniętychkrajachistniejąinstytucjekontrolującerynek
instrumentówfinansowych.Jednakżegoniezastępują.Wręczprzeciwnie.Starają
się,byspełniałonpodstawowecechyrynkuwogóle,tj.bywszyscyjegouczestnicy
mielijednakowydostępdoinformacji,bycenabyłakategoriąobiektywną,dobra(tu
–papiery)byłyjednorodne,aichliczbailiczbauczestnikównatyleduża,byrynek
tychwalorówfunkcjonowałniezależnieodwolijegoposzczególnychuczestników.
Tezadanianiesąmożliwedospełnieniawkażdymprzypadku.Szczególnie
ototrudno,gdyliczbaokreślonychinstrumentówfinansowychjestmała.Eliminacja
takichtransakcjilubsztucznepowiększanieliczbyinstrumentówiuczestników
rynkuniemająsensu.Wtychwarunkachingerowaniewtegorodzajutransakcje
jestbardzowątpliwe.Liczbakontrolerówmusiałabybyćniewielemniejszaod
liczbyuczestnikówrynku.Dlategoteżprzyjętodlapotrzebkontrolipewienpodział
rynków.Imrynekbardziejznaczącydlaobrotugospodarczegowogóle,tym
szerszyzakresizbiórinstrumentówkontrolnych.
ObecnieregulacjeWspólnotyEuropejskiejwyłączająspodbezpośredniej
kontroliorganównadzorującychrynekkapitałowybardzomałerynki.Gdy
uczestnikówjestichniewielu,możliwośćsamokontroli,awięcwzajemnego
npatrzenianaręce”,jeststosunkowodużainaogółzadowalająca.Dotyczytonie
tylkorynków,gdzieobrótdokonujesięmiędzyniewielkąliczbąuczestników,
omałympotencjalefinansowym.Uznanorównież,żeprzybardzowielkich
transakcjachpartnerzydysponujądostatecznymimożliwościami,byuzyskać
niezbędneinformacjeichronićsięprzedewentualnyminadużyciami.Kontrola
sprawowanabyćpowinnaprzedewszystkimnarzeczdrobnychakcjonariuszy.
WPolsceiinnychkrajachUEwprowadzaniepapierówwartościowychna
rynekodbywasięwtrybietzw.ofertyprywatnejlubpublicznej.Wpierwszym
przypadkuregulacjemającharakterbardzoogólny,ponieważzamykająsię
wprzepisachkodeksuhandlowego.Dotyczytojednakmałychemisji,adresowanych
domniejniż100uczestników.Ofertapublicznaiobrótdopuszczonychtymtrybem
papierówpodlegaznacznieściślejszymrygorom.Przedewszystkimpodlegająone
kontroli(zpewnymijednakwyjątkami)specjalnychinstytucjinadzorującychrynek
papierówwartościowych(wPolscejesttooddzielnypionKomisjiNadzoru
Finansowego).Takiepapierymusząwgłównejmierzespełniaćostrewymogi
14