Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
RządKrólestwaPolskiegowobecsejmikówizgromadzeńgminnych1815–1830
i1824wkontekścieformowaniasięskładutegosejmu.Omawiającnawstępie
obfitemateriałyźródłowedoprzebieguzgromadzeńpolitycznych,Przelaskowski
zastrzegał:nWszystkieteaktadostarczająobfitego,aciekawegonietylkopoli-
tycznie,lecziobyczajowomateriału,którywraziewyczerpującegowykorzystania
rozsadziłbyrównieżramykonstrukcyjnemojejpracy”
3
.Zgodnieztądeklaracją
opisywałtylkonajgłośniejszeskandalezwiązanezintensywnymiwtychlatach
działaniamisejmikowymirząduorazśledztwawtychsprawach.Nawetjednakto
skrótoweomówieniezawierawielecennychinformacji,zwłaszczazaczerpniętych
zprotokołówsenatu,zniszczonychwczasieIIwojnyświatowej.
PośredniosprawsejmikowychdotyczyartykułJerzegoSkowronkaoskładzie
społecznymipolitycznymsejmu.Jestonnajlepszymopisemróżnychorientacji
sejmowych,zrywającymztraktowaniemliberałówkaliskichjakojedynejgrupy
opozycyjnej.Interesującesąteżrozważaniaautoraoróżnicachmiędzyposłami
zróżnychregionóworazoskładziespołecznymizbyposelskiej
4
.Ciekawyzbio-
rowyportretczłonkówizbyposelskiejwpowstaniulistopadowym(wznacznej
większościwybranychprzedpowstaniem)przedstawiłaostatnioMałgorzataKar-
pińska
5
.
Oradachwojewódzkichmamyjedynienieobszerny,alewartościowyartykuł
LudwikaZabielskiego
6
.
JedynepublikacjedotyczącebezpośredniowyborówwKrólestwiePolskim
wyszłyspodpióraTadeuszaMencla.Wartykuleopublikowanymw1968roku
zająłsięonprzedewszystkimproblememprawpolitycznychiustaleniemliczby
wyborców.Wobeczniszczeniaksiągobywatelskichliczbęosóbspełniającychza-
pisanewkonstytucjicenzusywyborczeokreślałwychodzącoddanychostruk-
turzespołecznej.Jegoustaleniawtymzakresiemająbardzodużeznaczeniedla
zrozumieniażyciasejmikowego.NastępnieMencelprzedstawiłhistorięzgroma-
dzeńpolitycznychwlatach1817-1830,zwracającszczególnieuwagęnazmiany
wprawiewyborczym.Taczęśćartykułujestzaledwiezarysemproblemu,nie
wolnymzresztąoduproszczeń.GeneralniejednakartykułMenclawyznaczado-
tychczasowypoziomwiedzynatematsejmikówizgromadzeńgminnychwKró-
lestwiePolskim.Rozszerzenieniektórychwątkówprzyniósłartykułtegożautora
oprawachwyborczychludnościmiejskiej,opublikowanyw1969roku.NaZjeź-
dzieHistorykówwtymżerokuMencelwygłosiłreferatoprawachwyborczych
3
R.Przelaskowski,Sejmwarszawskir.1825,Warszawa1929,s.12.
4
J.Skowronek,SkładspołecznyipolitycznysejmówKsięstwaWarszawskiegoiKrólestwaPolskiego,
nPrzeglądHistoryczny”t.52,1961,z.3,s.466-491.
5
M.Karpińska,„NiemaMikołaja!”.Staraniaokształtsejmuwpowstaniulistopadowym
1830–1831,Warszawa2007,s.73-147.Zob.teżtejże,Senatorowie,posłowieideputowaniKsięstwa
WarszawskiegoiKrólestwaPolskiego,Warszawa2002.
6
L.Zabielski,RadyobywatelskiewKrólestwiePolskim(1815-1830),nRocznikLubelski”t.16,
1973,s.155-170.
