Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
częstoprzyjmujesiępotoczne–dalekieodterminologicznejczymyślowejpre-
cyzji–rozumieniedesygnatówtychpojęćlubteżbudujesięichobrazczysto
normatywny,niejednokrotniedalekiodstanufaktycznego.
WczterechkolejnychrozdziałachprezentujęrządyirządzeniewPolsce
wlatach1918–2018,sięgającpoujęcieprocesualneisystemowe.Tofragment
publikacjiskierowanyrównieżdotychczytelników,którzysązainteresowani
empirycznymwymiaremrządzenia.Wrozdziałachtychprzedstawiamkalenda-
riumwydarzeń,referujęzmianywramachHsztafety”rządówostatniegostulecia
ikreślęobrazkażdegoznich,składającysięzestałychcząstek:sylwetkistoją-
cegonajegoczelepolityka,uwarunkowańpowołania,charakterupolitycznego,
relacjizinnymipodmiotami,najważniejszychelementówprogramu,aktywności
wprzekształcaniuadministracji,głównychnapięćtowarzyszącychfunkcjono-
waniurząduorazokolicznościzakończeniajegodziałania.Sprawydotyczące
poszczególnychrządówzawszerozpatrujęwkontekściespecyfikipolitycznej
okresu,wktórymonedziałały.
WciąguostatnichstulatwPolscefunkcjonowałosześćdziesiątkilkarządów.
Miałyonezróżnicowanycharakteristatuspolityczny.Różnybyłteżmechanizm
politycznyleżącyupodstawichpowoływaniaiodwoływania.Niektóregabinety
ministrówpowstawałyiupadaływzwiązkuzistotnymizmianamipolitycznymi.
Wielerządówpojawiałosięiodchodziłodohistoriizpowodówtaktycznych
lubwramachzwyczajowejpraktykipolitycznejwynikającejzkadencyjności
parlamentu.Jednegabinetyministrówfunkcjonowałykilkadni,innekilkalat.
Zdarzałosię,żewtymsamymczasiedziałałydwarządy,którewzajemnie
siebienieuznawały.Rządyirządzeniewomawianymokresienaszejhistorii
wymagająnadalanalizy,mimożesąjużdostępnelicznedokumentyźródłowe
iwartościowepublikacjenatentemat.Trzebapamiętać,żewprzypadkuinsty-
tucjiiprocesówpolitycznychniemajednej,raznazawszenapisanej,historii.
Wdalszymciąguwzrastaprzecieżnaszawiedzaofaktach,dochodząteżnowe
punktyodniesieniadoanaliziocen.
Wostatnimrozdzialewyodrębniamikomentujępodstawoweproblemy,które
mają–moimzdaniem–szczególnieistotneznaczeniewrządzeniu.Aspektowe
ujęcietematustulatpolskiejniepodległościzmuszadodyscyplinywwyborze
przedstawianychfaktów,douważnejichselekcji.Wprzeciwnymraziemożna
sięłatwozagubićwgąszczufaktów,któreskładająsięnahistorięrządzenia
irządówwostatnimstuleciuwPolsce.Analizamusitymczasemprowadzićdo
wskazaniacharakterystycznychrysówbadanychzjawiskiprocesów.Zachowując
szacunekdlafaktów,trzebawydobywaćieksponowaćuwarunkowania,tendencje,
korelacje,cechystałeizmienne.Odrębniekomentujępojawiającesięodroku
1918r.zagadnienia:ciągłościizmianwrządzeniu,relacjimiędzyrządzeniem
ijegootoczeniem,zasobówrządzenia,relacjimiędzypolitykąiadministracją,
