Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Rozdziałpierwszy
MoraczewskiegoorazPolskiegoKomitetuWyzwoleniaNarodowegoiRządu
TymczasowegoRzeczypospolitejPolskiej.
Wyeliminowaniezewzględówformalno-prawnychzkatalogurządówgabi-
netuMoraczewskiegobyłobywyrazemzbytecznejpedanterii.Niemającbowiem
pełnegouznaniamiędzynarodowego,rządtenswoimpowstaniemidziałaniem
symbolizowałsuwerennąwolęodradzającegosiępaństwapolskiego.Ztych
powodówwzamieszczonymponiżejkatalogu,pierwsząpozycjęstanowiwłaśnie
rządJędrzejaMoraczewskiego.
PoważniejszeproblemynastręczaokreśleniestatusuPKWNiRząduTym-
czasowegoRP
.Wpisanieichdokatalogurządównasuwazastrzeżenia,przede
wszystkimzwiązaneztym,żewczasiefunkcjonowaniatychpodmiotówdziałał
wLondynierządemigracyjnycieszącysięnadaluznaniemmiędzynarodowym.
Ponadto,pojawiasiętuproblemdeficytuniezbędnejlegitymizacjizpunktu
widzeniasuwerennościPolski.Obatepodmiotyzostałybowiemutworzone
wdużejmierzezwoliwładzradzieckichirealizowałyzadaniaustalanewosta-
tecznejinstancjiprzezJózefaStalina.Uwzględniamtepodmiotywzamieszczo-
nymponiżejkatalogugłówniewzwiązkuzkoniecznościąobjęciawanalizie
politologicznejsferypraktykipolitycznej.Nieulegabowiemwątpliwości,że
niezależnieodtoczącejsięwalkiowładzę,towłaśniePKWNiRządTymczasowy
RPwypełniałyfunkcjewładzywykonawczejnaterenachpolskichznajdujących
siępodkontroląradziecką.To,żeczyniłytoprzyużyciusiły,wkonfrontacji
zdużączęściąspołeczeństwa,przywyeliminowaniuistotnychsiłpolitycznych
orazwdużejmierzeniesamodzielnie,niezmieniafaktu,iżtoonewpraktyce
rządziły.
Jakjużwspomniałem,przystępującdosporządzeniastatystykigabinetów
funkcjonującychwokresiestulatnowszejinajnowszejhistoriiPolski,trzeba
uwzględnićproblemkilkunastugabinetówemigracyjnych,którenadaldziałały
pouzyskaniuprzezTymczasowyRządJednościNarodowejuznaniagłównych
mocarstwświatowychwlipcu1945r.Każdapróbastatystykiwtejdziedzinie
musisięopieraćnaudzieleniujednoznacznejodpowiedzinapytanie,dokiedy
rządynauchodźstwiezachowałypolitycznąistotność.Przeważa–słuszny,jak
sądzę–pogląd,żepodstawoweznaczeniemawtejsprawiedata5lipca1945r.,
kiedytowsposóbformalnyrządnauchodźstwieutraciłuznaniemiędzynarodowe
narzeczTRJN.Dlategoteżpomijamwswoimzestawieniukolejnegabinety
ministrównaemigracjidziałającepolipcu1945r.
Zmianarząduazmianawrządzie.Przyustalaniuliczbyrządówdziałających
wPolscewciąguostatnichstulatkierujęsięrozumieniempojęciaHzmiana
rządu”,którebyłowłaściweporządkowiustrojowemupaństwawposzczególnych
okresach.Takwięc,wodniesieniudookresumiędzywojennegoorazwprzypad-
kurządówemigracyjnych,jakonowyrządtraktujękażdygabinet,naktórego
czelestanąłkolejny(conieoznacza:inny)premier.Jeślinawetwskładzie
