Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przeznaczonychdlaposzczególnychsenatorówprzybierał
tytułhetmana.Wyraźna,bijącawoczyprzezorność
wynikałachybanieztegotylkopowodu,żegłównesiły
ordymusiałyodejśćnaKrym,abyodprowadzić
zagarniętynaUkrainiejasyriodwieźćwdomowe
pieleszebogatyłup.
Już3kwietnia,czyligruboprzedwybuchemwojny,
sędziapodolski,ŁukaszMiaskowski,wysłałzBarulist,
zawierającybezcennąwiadomośćowarunkach,
odktórychChmielnickiuzależniałspokój.Niechaj
–powiedziałBohdannaZaporożuposłowihetmana–„pan
krakowskizUkrainyznijdzie(oczywiścieniesam,lecz
zarmiąkoronną)iniechajassekuruje,iżżadenLachnad
wojskiemzaporoskimniebędziestarszym”.Potocki
doskonaleotychżądaniachwiedziałinieżywił
wątpliwości,żeChmielnickidziała„zkonspiracyjej
wszystkichpułkówkozackichiwszystkiejUkrainy”.
Wczerwcu1648roku,jużwniewolitatarskiej,zyskał
okazjęprzekonaniasięostałościdążeńkozackich.Sam
Tuhaj-bejpowiedziałmuotwarcieocelachZaporożców:
Naprzód,abypoBiałąCerkiewudzielnemieli
iograniczonepaństwo;druga,żebydodawnychbyli
przypuszczeniwolności;trzecia,abydomiast,zamków
idzierżawanistarostowie,aniwojewodowieżadnego
prawaniemieli.
Wiadomośćotychwarunkachpowiózłnazachód
wypuszczonyzniewoliszlachcic,sługahetmana
Potockiego.DotarładoWarszawymniejwięcejwtym
samymczasie,kiedyChmielnickiwysyłałzBiałejCerkwi
listdoMoskwy.WzywałwnimcaraAleksego
Michajłowiczadoubieganiasięoopróżnionytronpolski.
Wódzkozackijużsięoglądałnawschód,leczjeszczenie
zamierzałzrywaćzRzecząpospolitą.Wysuwając
