Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pococzekał,ażnatroniewawelskimzasiądzie
wojownik?Retorycznepytaniadotycząjednegoztakich
błędów,którekształtujądzieje.
Panowiewileńscygralizręcznie,podsuwająccarowi
przedoczymitręwielkoksiążęcą,anawetkoronę.Iwan
liczył,żezamętbezkrólewiazniweczyunięiobdarzy
goLitwą.
Zatrwożonaograniceszlachtaszybkorozstrzygnęła
sprawy...leżącewzasięgujejrąk.Równotydzień
pozgonieZygmuntaAugustarycerstwoziemi
krakowskiej,dającwzórcałejRzeczypospolitej,
ustanowiłoiobwołałopierwszykaptur.Taksięzwały
konfederacjewojewódzkiezawiązywanewceluobrony
całościkrajuorazspokojuwewnętrznegonaczas
bezkrólewia.Zwartaichsiećpokryławkrótcecałe
państwo.Ktobynaruszyłład,rozbijał,zabijałlubgrabił,
tego„będziemymiećzabezecnego,gardłagozbawim,
dobrajegospustoszym”–perorowałwBełziestarosta
tamtejszy,JanZamoyski,rozpoczynającywtedy
wspinaczkęnaszczytypotęgiorazhierarchii
prawdziwychwielkościpolitycznych.Powołano
powojewództwachsądymającedoraźnieścigać
występki.Zamoyskidomagałsię,abywszelkie
przewidzianewstatutachkarypodczasbezkrólewia
podwajać.Nagranicachiszlakachpojawiłysięzbrojne
oddziałyszlacheckieipocztymagnackie.Zadanieichnie
polegałonasamymtylkostrzeżeniurubieży.Złeczasy
nastałynawędrującychpokrajucudzoziemców.
Zatrzymywanoich,rewidowanobezceremonii
iwzględównawetdlaosóbzestanuduchownego.Jedyny
ratunekpolegałnaprzemykaniuchyłkiem,bezdrożami.
Czasamiotwierałajednakdrogęrównieżłapówka.
Odzewnątrzniktnieuderzył,bokażdyzościennych
monarchówchrześcijańskichroiłokoroniepolskiejdla
siebielubsyna.SułtanwojnyzRzecząpospolitąnie
